11041

Μια οικογένεια με 70 χρόνια ιστορίας και 4 γενιές να δίνουν δυναμικό παρών στη Λεμεσό!

29/05/2019
* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλα τα αφιερώματα του All About Limassol (ως ο Επίσημος Οδηγός της Λεμεσού) αποσκοπούν ΜΟΝΟ στο να αναδείξουν τα διαφορετικά πλεονεκτήματα αυτής της υπέροχης πόλης, με σκοπό να γνωρίζουν όλοι τις μοναδικές Εμπειρίες που προσφέρονται. Σε καμία περίπτωση δεν έχουν διαφημιστικό ή αξιολογικό χαρακτήρα και δεν εξυπηρετούν συμφέροντα Εταιρειών, Δήμων, Οργανισμών ή Ιδιωτών.

Λίγα πράγματα μένουν απαράλλαχτα σε μια πόλη που μεγαλώνει με τους ρυθμούς που το κάνει η Λεμεσός. Ακόμα λιγότερα είναι εκείνα που, όχι μόνο μένουν απαράλλαχτα σαν εικόνα, αλλά συνεχίζουν να έχουν την ίδια ψυχή, την ίδια ζωή και το ίδιο περιεχόμενο για περισσότερα από 70 χρόνια. Μια τέτοια σπάνια περίπτωση εντοπίζει κανείς στην ιστορική οδό Ελευθερίας, λίγα μέτρα μακριά από το Μεσαιωνικό Κάστρο της Λεμεσού.

Στον αριθμό 109 της οδού Ελευθερίας, ενός δρόμου που είχε ανέκαθεν έντονη εμπορική δραστηριότητα, μια οικογένεια της πόλης έχει αφήσει το στίγμα της, με τις 4 γενιές της να μπαινοβγαίνουν από το 1946 μέχρι σήμερα στο κτίριο που φιλοξενεί την εταιρεία ΕΚΑ. Ο Μιχαήλ Λοϊζίδης, που είχε φτάσει στη Λεμεσό το 1946, μαζί με τη γυναίκα και τα 4 παιδιά τους, επέλεξε την τοποθεσία αυτή για να ξεκινήσει μια επιχείρηση, η οποία έδεσε την ύπαρξη και την πορεία της με την ίδια την ιστορία της Λεμεσού.

«Ο παππούς μας, ο Μιχάλης, καταγόταν από τον Πεδουλά. Ήταν παιδί φτωχής και πολύτεκνης οικογένειας και τον σπούδασε ο θείος του, που ήταν ηγούμενος στη Μονή του Αγίου Νεοφύτου στην Πάφο. ‘Ετσι, έγινε ένας από τους πρώτους επιστήμονες γεωπόνους στο νησί, ως απόφοιτος του Γεωπονικού Ινστιτούτου Κύπρου», αφηγούνται σήμερα τα εγγόνια του, ο Michael, ο George και ο Αντρίκκος, που βρίσκονται στην κεφαλή της εταιρείας που εκείνος ίδρυσε 73 χρόνια πριν.  

Ο Μιχαήλ Λοϊζίδης και οι γιοι του, Λούης και Άκης, που αποτέλεσαν τις 2 πρώτες γενιές της εταιρείας.

Λόγω της εξάρτησης από τον θείο του, ο Μιχάλης κατέληξε να ζει στην Πάφο, όπου και παντρεύτηκε, αν και η σύζυγός του καταγόταν επίσης από τη Λεμεσό, από το χωριό Μαντριά. «Αρχικά, στην Πάφο ασχολήθηκε με τη γεωργία, και έκανε κάποιες πρωτοποριακές καλλιέργειες σε κρεμμύδια, σε εκτάσεις που ενοικίαζε από την Κάτω Πάφο, μέχρι τα Κούκλια. Λόγω των μεγάλων ποσοτήτων που εξήγαγε, τον αποκαλούσαν τότε ‘the onion king’», λένε τα εγγόνια του. «Η γιαγιά, όμως, έψαχνε ευκαιρία να επιστρέψει στη Λεμεσό, κοντά στη μητέρα και την αδερφή της». 

Η οικογένεια του Μιχαήλ Λοϊζίδη εγκαταστάθηκε μόνιμα πια το 1946 στη Λεμεσό, στο πετρόκτιστο της οδού Ελευθερίας, με αφορμή την ανάγκη να πάνε σε καλά σχολεία τα παιδιά.

Με τις δικοινοτικές ταραχές του 1963, το σπίτι βρέθηκε σε «ζώνη πυρός». Επειδή η Τουρκοκυπριακή συνοικία είναι πολύ κοντά στην οδό Ελευθερίας, είχαν στηθεί φυλάκια στην περιοχή. Σημάδια από σφαίρες υπάρχουν ακόμα και σήμερα στους τοίχους του σπιτιού.

Ο παππούς Λοϊζίδης, ερχόμενος στη Λεμεσό, σε συνεργασία με άλλους επιχειρηματίες ίδρυσε έναν συνεταιρισμό, που ονομάστηκε Engineering Commercial Association (ECA), που είναι μέχρι σήμερα η ονομασία της εταιρείας, στην ελληνική εκδοχή της.

swipe gallery

Το 1949 αγοράστηκε το εμπορικό τεμάχιο στην Οδό Ελευθερίας 109, που φιλοξένησε και το σπίτι της οικογένειας στον όροφο, ενώ το κατάστημα βρισκόταν στο ισόγειο, όπως και σήμερα ακόμα.

Αρχικά, η εταιρεία εμπορευόταν υλικά οικοδομής. Δεν υπήρχαν και πολλά διαφορετικά είδη, επομένως δεν προωθούσε τις επωνυμίες των προϊόντων, αλλά το είδος τους. Όταν μπήκε στην εταιρεία και η δεύτερη γενιά της οικογένειας Λοϊζίδη, με τους γιους του Μιχαήλ, Άκη και Λούη, να αναλαμβάνουν τα ηνία, τότε άλλαξε και ο προσανατολισμός της, με τα ανώνυμα υλικά να γίνονται επώνυμα.

Η ΕΚΑ ήταν από τις πρώτες εταιρείες που ιδρύθηκαν στο νησί, με αριθμό εγγραφής 266 (η Λαϊκή Τράπεζα είχε τον αριθμό 1, ως η πρώτη εταιρεία που εγγράφηκε στην Κύπρο) και είναι από τις λίγες που παραμένουν από τότε εν ενεργεία.

Ο παππούς ήταν αυστηρός, σοβαρός και συγκρατημένος. Είναι μυστήριο και για τα ίδια τα εγγόνια του μέχρι σήμερα, πως τα παιδιά του, ο Λούης και ο Άκης, προέκυψαν τόσο εξωστρεφείς, εύθυμοι και ανέμελοι χαρακτήρες.

Τα εγγόνια του Μιχαήλ και γιοι του Λούη, είναι η τρίτη γενιά της οικογένειας που στελεχώνει την εταιρεία. Ο Michael (αριστερά) και ο George (δεξιά), διατηρούν μέχρι σήμερα την αγγλική εκδοχή των ονομάτων τους, τα οποία προτιμήθηκαν εξ αρχής, αφού η Σκωτσέζα μητέρα τους δυσκολευόταν με τα ελληνικά. Μέχρι τη γέννηση του μικρότερου γιου της, είχε ήδη εξοικειωθεί καλύτερα με τη γλώσσα, έτσι ο Αντρίκκος (στο κέντρο) δε χρειάστηκε να γίνει Andrew.

Από τα 4 παιδιά του παππού Μιχαήλ Λοϊζίδη, ο μεγαλύτερος έμοιαζε να έχει απορροφήσει πλήρως την ιδιοσυγκρασία του πατέρα του. Η γιαγιά ήταν χαρακτηριστική Λεμεσιανή: εξωστρεφής και αλέγρα. Τη δική της ιδιοσυγκρασία φαίνεται ότι κληρονόμησαν ο Λούης και ο Άκης.

«Θυμάμαι όταν ακόμα ήμασταν μικροί και ερχόμασταν μέχρι εδώ για να πάρουμε το χαρτζιλίκι μας, που τους έβρισκα να κάθονται με τους πελάτες, να κάνουν πλάκες και να ξεκαρδίζονται στα γέλια», λέει ο George.

«Η εύθυμη αυτή ατμόσφαιρα διατηρείται μέχρι σήμερα. Υπάρχει μια οικειότητα που την χαίρονται και τη μοιράζονται και οι πελάτες, αλλά και το προσωπικό της εταιρείας», λέει ο Michael.  

Όταν «το ομορφότερο ζευγάρι της Γλασκώβης» ήρθε στη Λεμεσό...

Ο Άκης και ο Λούης βρέθηκαν για σπουδές στη Σκωτία. Εκεί, ο Λούης γνώρισε την Irene, παντρεύτηκαν και ξεκίνησαν την οικογένειά τους. «Ήταν ένα από τα ομορφότερα ζευγάρια της Γλασκώβης», λέει ο γιος τους, Michael. «Μέχρι σήμερα, όταν επισκεπτόμαστε την Σκωτία, συναντούμε ανθρώπους της κυπριακής κοινότητας στη Γλασκώβη, που θυμούνται πόσο όμορφο ζευγάρι ήταν οι γονείς μας. Άφησαν ιστορία εκεί».

«Ο πατέρας μας ήταν πολύ εξωστρεφής και ανοιχτόκαρδος άνθρωπος. Μπορεί να διέφεραν φαινομενικά με τη μητέρα μας, αλλά ήταν ένα πολύ ερωτευμένο ζευγάρι. Παρά τις διαφορές στον χαρακτήρα τους, έβρισκαν τη χρυσή τομή, για να είναι ευτυχισμένοι».

Το ζευγάρι έφτασε στη Λεμεσό, όπου ο Λούης ανέλαβε με τον αδερφό του, Άκη, τη διαχείριση της ΕΚΑ. Όσο για την οικογένεια του Λούη και της Irene, αυτή συνέχισε να μεγαλώνει. «Ήταν δύσκολα τα πράγματα στην αρχή για τη μητέρα μας», θυμάται ο George, ο δεύτερος γιος τους. «Ήταν πολύ διαφορετικό το περιβάλλον: από μια μεγαλούπολη ήρθε σε ένα χωριό που εφάρμοζε αυστηρά τη μεσημβρινή αργία, ενώ ήταν και το κλίμα περίεργο τα πρώτα χρόνια, με τις μνήμες από τον αγώνα της ΕΟΚΑ. Δεν της άρεσε ούτε ο ήλιος, δεν μπορούσε να τον αντέξει».

Ο Λούης και η Irene μεγάλωσαν τα παιδιά τους με τρόπο τέτοιο ώστε να αποκτήσουν άρρηκτους δεσμούς, τόσο με την τοπική κοινωνία, όσο και με την οικογενειακή επιχείρηση, οι οποίοι διατηρούνται μέχρι σήμερα.

Τελικά, η Irene έμαθε πολύ καλά τα ελληνικά και μπόρεσε να προσαρμοστεί στην τοπική κοινωνία. Επίσης, βαφτίστηκε χριστιανή, μετά από παράκληση της οικογένειας του Λούη, κάτι που δεν την απασχόλησε ιδιαίτερα, γιατί ως προτεστάντης δεν ήταν ιδιαίτερα θρησκόληπτη.

«Ήταν μοναχική και χαμηλών τόνων η μητέρα μας. Έμενε τις περισσότερες ώρες στο σπίτι και διάβαζε. Αγαπούσε τόσο το διάβασμα, ώστε τελείωνε 1 βιβλίο κάθε 3 ημέρες. Της άρεσαν επίσης οι ταινίες τρόμου και αυτό ήταν αφορμή για διαφωνίες μεταξύ των γονιών μας, αφού ο πατέρας δεν τις άντεχε και προτιμούσε τις κωμωδίες», συμπληρώνει ο Michael.

Αριστερά, ο βραβευμένος αρχιτέκτονας, Γιώργος Μαυρομμάτης (που σχεδίασε το ξενοδοχείο Four Seasons στη Λεμεσό), εξελίχθηκε από συνεργάτης σε καρδιακός φίλος του Λούη Λοϊζίδη (δίπλα του) και μαζί πανηγύριζαν πάντα τις επιτυχίες της ομάδας.

Από την άλλη, ο εξωστρεφής Λούης, περνούσε τον χρόνο του συνήθως με κόσμο, είτε βρισκόταν στη δουλειά, είτε ασχολούνταν με τον αθλητισμό και την αγαπημένη του ομάδα, την ΑΕΛ.

Ο αθλητισμός

Μέχρι και σήμερα, το γραφείο του Λούη Λοϊζίδη στην οδό Ελευθερίας, έχει σε περίοπτη θέση την κίτρινη φανέλα της ομάδας μπάσκετ της ΑΕΛ, όπως επίσης και τρόπαια από τις αγωνιστικές της επιτυχίες. Τόσο ο ίδιος, όσο και η οικογένεια ολόκληρη, ανέπτυξε έναν ιδιαίτερα στενό δεσμό με την ομάδα, ο οποίος ήταν προέκταση της μεγάλης αγάπης του για τον αθλητισμό γενικά.

«Η ΑΕΛ ήταν στις καθημερινές συζητήσεις του πατέρα μας. Περισσότερο μιλούσε για την ομάδα στο σπίτι, παρά για τις δουλειές του. Αυτή αποτέλεσε και ενοποιητικό στοιχείο για την οικογένεια, μας κράτησε δεμένους γύρω από μια κοινή ιδέα, μια κοινή αγάπη», λέει ο Michael.

«Οι έξοδοι για να παρακολουθήσουμε αθλητικούς αγώνες με τον πατέρα μας ήταν αρκετά συχνές. Δεν πήγαινε μόνο σε αγώνες της ΑΕΛ, αλλά σε όσους αγώνες αναγνώριζε ως σημαντικούς για το άθλημα. Την Κυριακή πηγαίναμε γενικά για ποδόσφαιρο, αλλά μας είχε πάρει και μέχρι την Αμμόχωστο (μεγάλο ταξίδι τότε) για να δούμε τον αγώνα της Ανόρθωσης στο βόλεϋ, απέναντι στον Παναθηναϊκός», θυμάται ο George.

Η κατάκτηση του Κυπέλλου για την ομάδα ποδοσφαίρου της ΑΕΛ το 2019, ήταν η αφορμή για να γιορτάσει η εταιρεία με όλα της τα παραρτήματα ανά τον κόσμο, αποτίνοντας φόρο τιμής στον Λούη Λοϊζίδη.  

Το 1967, ο Λούης Λοϊζίδης αναμίχθηκε στην ανάπτυξη της ομάδας μπάσκετ της ΑΕΛ. Το 1973 ανέλαβε έφορος και το 1974 η ομάδα κέρδισε το πρωτάθλημα για πρώτη φορά. Αργότερα καταπιάστηκε και με τη γυναικεία ομάδα βόλεϋ, που είχε μάλιστα πολλές διακρίσεις και αναδείχθηκε πρωταθλήτρια για 20 χρόνια περίπου. Τα ίδια τα παιδιά της οικογένειας, δεν ασχολήθηκαν με το άθλημα ιδιαίτερα. «Υπήρχαν, βέβαια, 2 άλλα αδέρφια στην ομάδα μπάσκετ της ΑΕΛ με το όνομα Λοϊζίδης και όλοι νόμιζαν ότι ήμασταν εμείς», παραδέχονται, γελώντας.

Από οικογένεια σε εταιρεία και από εταιρεία σε οικογένεια

«Ο πατέρας μας, ο Λούης, είχε σαν δόγμα του να συνδυάζει τη δουλειά με τη διασκέδαση. Ακόμα και όταν βρισκόταν σε επαγγελματικό ταξίδι, φρόντιζε να προσθέτει 1-2 μέρες για να δει αξιοθέατα και να περάσει καλά», θυμάται ο Michael. «Αυτό το στοιχείο πέρασε και στην εταιρεία και ήταν της άποψης ότι, όταν επικρατεί τέτοιο κλίμα στη δουλειά, τότε και οι εργαζόμενοι αποδίδουν καλύτερα. Αυτό το διαπιστώνουμε καθημερινά κι εμείς – το προσωπικό είναι πολύ δεμένο με την εταιρεία», συνεχίζει.

swipe gallery

Οι αργίες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, τα καρναβάλια και η Τσικνοπέμπτη, ήταν ανέκαθεν αφορμή για διασκέδαση με όλο το προσωπικό της εταιρείας, ενώ οι καλοκαιρινές διακοπές του Αυγούστου ξεκινούσαν πάντα με beach party στο Lady’s Mile. Το γλέντι της Τσικνοπέμπτης παραμένει μέχρι σήμερα ένας θεσμός που ανέδειξε και το παλιό, βιομηχανικό κτίριο της οδού Ελευθερίας σε χώρο εκδηλώσεων.

Αυτός ο τρόπος λειτουργίας της επιχείρησης, που ήταν αλληλένδετος με τη γενικότερη στάση ζωής των επικεφαλής της, αναπόφευκτα έγινε πρότυπο και για τα παιδιά, αλλά και για τα ανίψια και εγγόνια που απασχολούνται σήμερα στην εταιρεία. Ήταν τόσο αυτονόητο ότι αυτός είναι ο σωστός τρόπος για να βγαίνει η δουλειά, όσο ήταν και το γεγονός ότι ο προορισμός τους ήταν να διαδεχθούν παππού και πατεράδες και θείους στην εταιρεία.

Η εφημερίδα που κυκλοφορούσε τακτικά με νέα της εταιρείας, λειτούργησε ως ενοποιητικό στοιχείο της μικρής κοινότητας που δημιουργήθηκε εκεί. Σήμερα, τα φύλλα της εφημερίδας κοσμούν κεντρικό τοίχο των γραφείων της ΕΚΑ.

«Κανείς μας δεν ετοίμασε ποτέ βιογραφικό για να ψάξει δουλειά οπουδήποτε. Ο τρόπος που χειριζόταν την επιχείρηση ο πατέρας μας, το είχε κάνει δεδομένο στο μυαλό μας από πολύ νωρίς, όταν ήμασταν στο σχολείο ακόμα, ότι θα ασχολούμασταν κι εμείς με την ΕΚΑ μεγαλώνοντας», παραδέχονται τα παιδιά του Λούη.

Η είσοδος του γραφείου του Λούη Λοϊζίδη αποδίδει τη διάθεση που έφερνε μαζί του στη δουλειά, χωρίς πολλά σχόλια. Τα παιδιά του διατήρησαν το κλίμα αυτό στο μέγιστο δυνατό, κρατώντας και το γραφείο όπως ήταν.

«Συνεχίζουμε ό,τι έκανε, όχι γιατί το έχουμε θεοποιήσει ή μας αναγκάζει κάτι, έμμεσα ή άμεσα. Βγαίνει αυθόρμητα η επιλογή αυτή, έχει περάσει στο DNA μας. Ο πατέρας μας ήταν άνθρωπος προσγειωμένος, απλός και προσιτός και στον δικό του δρόμο μάθαμε να βαδίζουμε κι εμείς», εξηγούν.

«Υπήρχε πάντα και η οργάνωση και ο σχεδιασμός για την ανάπτυξη της επιχείρησης, αλλά αυτό δεν αναιρούσε τον ανθρώπινο χαρακτήρα. Άλλωστε, η συγκεκριμένη προσέγγιση συνάδει και με τη θέση του πατέρα μας, ο οποίος πρέσβευε ότι οι επιχειρηματικές κινήσεις πρέπει να αποδίδουν μακροπρόθεσμα και όχι να εξασφαλίζουν πρόσκαιρο όφελος. Οι «αρπαχτές» δεν ήταν ποτέ επιλογή, γιατί ήξερε ότι ακόμα κι αν είχαν βραχυπρόθεσμο κέρδος, δεν ήταν ποτέ καλή βάση για ανάπτυξη», συμπληρώνουν.

Για τον Λούη Λοϊζίδη, τα πειράγματα και τα ανέκδοτα ήταν ζωτικό στοιχείο της καθημερινότητας. Μάλιστα, είχε αρχίσει να διοργανώνει και διαγωνισμό για το καλύτερο ανέκδοτο στην εταιρεία. Διάδοχος στην τέχνη της αφήγησης ανεκδότων είναι σήμερα ο μικρότερος γιος του Λούη, ο Αντρίκκος (πιο πάνω στη φωτογραφία).

Τον Δεκέμβριο του 2017 η οικογένεια αποχαιρέτησε τον Λούη Λοϊζίδη κι εκείνος άφησε οριστικά πίσω του τη Λεμεσό, την ομάδα του την ΑΕΛ και την εταιρεία στην οποία χάρισε τον χρόνο, αλλά και την ψυχή του. Τα προβλήματα υγείας που είχε αρχίσει να εμφανίζει λόγω διαβήτη, κορυφώθηκαν με ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Την περίοδο 2012 - 2013, είχε ήδη βιώσει 2 θανάτους που τον συγκλόνισαν: της συζύγου και του καλύτερού του φίλου, Γιώργου Μαυρομμάτη.

Το τελικό χτύπημα ήταν μοιραίο. Αν και η φυσική του απουσία ήταν αισθητή για τα παιδιά, τα εγγόνια, αλλά και την ευρύτερη «οικογένεια» της ΕΚΑ, το πνεύμα, η διάθεση, οι συνήθειες και η κουλτούρα με τα οποία γαλουχήθηκαν όλοι, συνεχίζουν να επιβεβαιώνουν την παρουσία του.

swipe gallery

Μέχρι τα 72 – 73 του, ο Λούης Λοϊζίδης ήταν εξαιρετικά δραστήριος, διατηρούσε όλες τις δυνάμεις του και κάθε Σαββατοκύριακο έπαιρνε τα 7 εγγόνια του και γύριζαν σε πάρκα, δάση και βουνά. Είχε πλήρη διαύγεια πνεύματος, εξαιρετική μνήμη και μπορούσε να ανοίξει οποιαδήποτε συζήτηση με τον καθένα. 

Κυνικά, θα μπορούσε κάποιος να πει ότι, αν μη τι άλλο, κατάφερε να εξασφαλίσει παιδιά και εγγόνια, κληροδοτώντας τους μια εταιρεία από την οποία βιοπορίζονται όλοι. Είναι, όμως, μια άλλη κληρονομιά, η ηθική, που έκανε την απώλεια μεγάλη, όχι μόνο για τα παιδιά της οικογένειας, αλλά και για την άλλη «οικογένεια», εκείνη της εταιρείας.

Το αστείρευτο χιούμορ, η ακατάλυτη ευθυμία, η ζωντάνια, το Λεμεσιανό ταπεραμέντο, ήταν στοιχεία που του επέτρεψαν να μικραίνει τις αποστάσεις από τους ανθρώπους γύρω του. Αυτές οι ποιότητες, όμως, είναι και ο λόγος που η εταιρεία, διατηρώντας τις ίδιες αρχές, συνεχίζει να πορεύεται, ως αναπόσπαστο κομμάτι της πόλης και του κόσμου της.

Μετά τον Λούη...

Με οδηγό όσα έμαθαν, όσα είδαν και όσα υιοθέτησαν από τον Λούη, τα παιδιά, τα ανίψια και τα εγγόνια του συνεχίζουν την ίδια πορεία, μαζί με συνεργάτες και υπαλλήλους που παραμένουν κοντά τους στα εύκολα και στα δύσκολα. Το αποτέλεσμα της πορείας αυτής, ήταν να γίνει τόσο δυνατό το δέσιμο των ανθρώπων της ΕΚΑ με τη Λεμεσό, ώστε ακόμα κι όταν χρειάζεται, να είναι δύσκολο για κάποιον να απομακρυνθεί.

Σε αυτή την ηλικία, τα παιδιά του Λούη δεν είχαν ακόμα φανταστεί καν τον ρόλο που θα καλούνταν να επιτελέσουν, διευθύνοντας το δημιούργημα του παππού και του πατέρα τους.

«Είμαστε περήφανοι για τον τόπο μας και για την ανάπτυξη που γνωρίζει. Δεν είμαστε, όμως, τοπικιστές, δε μηδενίζουμε άλλες πόλεις ή χώρες, λόγω της αγάπης μας για τη Λεμεσό. Βέβαια, δύσκολα μπορεί ο Λεμεσιανός να μείνει κάπου αλλού. Από τα 7 εγγόνια, τα 5 έμειναν στη Λεμεσό και εργάζονται στην έδρα της εταιρείας εδώ. Ακόμα κι εμείς οι ίδιοι, θα δυσκολευόμασταν πολύ αν έπρεπε να μοιραστούμε σε άλλες πόλεις ή χώρες», λένε οι 3 γιοι του Λούη.

«Για τα παιδιά μας θέλαμε να μείνουν για λίγο στο εξωτερικό, να αποκτήσουν εμπειρίες μετά τις σπουδές. Δεν το καταφέραμε. Αγαπούν πολύ τη Λεμεσό και επέστρεψαν πίσω αμέσως».

Βέβαια, στην παρούσα φάση η Λεμεσός έχει έντονη δραστηριότητα στον κατασκευαστικό τομέα και είναι απαραίτητο να μένει στην πόλη το μεγαλύτερο μέρος του δυναμικού της εταιρείας. Η επέκταση στο εξωτερικό, όμως, ήταν συνειδητή επιλογή και ξεκίνησε ήδη από τις αρχές του 1990. «Είμαστε μικρός τόπος και είναι λογικό μια εταιρεία που αναπτύσσεται, να βγει εκτός συνόρων. Το 1991 έγινε η πρώτη κίνηση για αναζήτηση νέων αγορών στην Ελλάδα. Το βήμα έγινε από τα δύο αδέρφια, τον Λούη και τον Άκη, αλλά βρήκε συνέχεια όταν αναλάβαμε εμείς», εξηγεί ο Michael.

Η σημερινή ομάδα των διευθυντών της ΕΚΑ, στον χώρο του Louis Work Cafe, μιας πρωτοποριακής ιδέας για χώρο αναψυχής για το προσωπικό μέσα στις εγκαταστάσεις της εταιρείας. Το όνομα, αλλά και διακόσμηση του χώρου, αποτίνει φόρο τιμής στον Λούη Λοϊζίδη. 

«Η εταιρεία συνεχίζει να υπάρχει και πηγαίνει πολύ καλά και στο εξωτερικό. Ακόμα και στην Ελλάδα, όπου ο δείκτης νέων κατασκευών μειώθηκε κατά 85%, αλλά αυξήθηκαν οι ανακαινίσεις χώρων, η εταιρεία ανέλαβε την αντιπροσώπευση της πολυεθνικής Still Case στον χώρο των επίπλων γραφείου και συνέχισε να αναπτύσσεται. Το 2005 πήγαμε στο Dubai και το 2013 στο Κατάρ. Ευτυχώς, η οικοδομική δραστηριότητα στην Κύπρο αποκαταστάθηκε το 2015», λέει ο Michael.

«Οι κρίσεις στον τομέα μας είναι αναπόφευκτες. Ξεκινάει μια ανοδική τάση πάντα, αλλά επειδή όλοι θέλουν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία, κάποια στιγμή η προσφορά ακινήτων είναι μεγαλύτερη από τη ζήτηση, πολλοί χρεωκοπούν λόγω του ότι μένουν απούλητες οι οικοδομές τους και εκεί υπάρχει η ύφεση. Κάθε 5 – 10 χρόνια ο κύκλος οδηγεί τα πράγματα σε ένα τέτοιο σημείο», υποστηρίζει ο George.

«Ήταν μεγάλη η ευθύνη που είχαμε απέναντι σε μια ιστορική εταιρεία, που περνούσε από γενιά σε γενιά για 50+ χρόνια».

Όταν ξέσπασε η κρίση του 2013, με το κούρεμα και τη διάλυση της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της Κύπρου, χρειάστηκε να χειριστούν μια πρωτοφανή κατάσταση. «Καλέσαμε σε μια ευρεία σύσκεψη όλο το προσωπικό. Τα πράγματα ήταν δύσκολα και κανείς δεν ήξερε πότε θα ανέκαμπτε η οικονομία. Καταλήξαμε με το προσωπικό σε κάποιες ήπιες περικοπές και αναγκαστικά έγιναν και περιορισμένες απολύσεις. Αμέσως μετά, προχωρήσαμε να βρούμε αγορές νέες, στο Κατάρ και στη Σαουδική Αραβία. Έτσι, διατηρήθηκε ένα καλό κλίμα μέσα στην εταιρεία και μπορέσαμε να ανακάμψουμε, ενώ άλλες εταιρείες του κλάδου (περίπου το 30% - 40% των ανταγωνιστών μας) αφανίστηκαν ή περιόρισαν δραστικά τους τζίρους του», εξηγεί ο Michael.

Το προσωπικό των κεντρικών γραφείων της ΕΚΑ στη Λεμεσό, έξω από το Louis Work Cafe.

Η δημιουργία των βιομηχανικών ζωνών και η επέκταση της Λεμεσού τόσο δυτικά, όσο και ανατολικά, είχε σαν αποτέλεσμα να αρχίσει να φθίνει η κίνηση στην περιοχή της οδού Ελευθερίας από το 1963 και έπειτα. Η ιστορία, βέβαια, ήταν επίσης καταλυτικός παράγοντας με τις συγκρούσεις που άρχισαν από 1963 μεταξύ των 2 κοινοτήτων, να δημιουργούν συνθήκες ανασφάλειας. Η φθίνουσα πορεία που ακολούθησε η οδός Ελευθερίας, ήταν αντιστρόφως ανάλογη της πορείας της ΕΚΑ. Το γεγονός ότι ο πυρήνας της παρέμεινε εκεί, δραστήριος και εξελισσόμενος, ήταν σίγουρα ένας παράγοντας που συγκράτησε την πτώση.

Σχετικα

Σήμερα, δίπλα στα γενικότερα βήματα αναζωογόνησης του ιστορικού κέντρου, θετικό στοιχείο είναι και η παρουσία μιας εταιρείας που έχει βάλει σκοπό, ενώ αναπτύσσεται, να τιμά τις ρίζες της και να διατηρεί ανθρώπινες αξίες. Έτσι, εκτός από ένα σημείο αναφοράς 70+ χρόνων, η Ελευθερίας 109 είναι και ένα μέρος όπου οι σχέσεις των ανθρώπων, το γλέντι και η χαρά της δημιουργίας έχουν κεντρικό ρόλο. Το γεγονός ότι 4 γενιές Λεμεσιανών στήριξαν την ιδέα αυτή, είναι δείγμα ότι η πόλη μας διαθέτει ανθρώπους που της επιτρέπουν να προχωρά , ενώ παράλληλα την κρατούν γειωμένη με τις αρχές της. Αυτή ήταν και η αφορμή για ένα τέτοιο αφιέρωμα στο All About Limassol (τον Επίσημο Οδηγό της Λεμεσού). Γιατί, αν τα κτίρια είναι η εικόνα μιας πόλης, οι άνθρωποι είναι η ψυχή της και όταν αυτά συνυπάρχουν μέσα στα χρόνια σε μια σχέση αρμονική, μπορούν να διαφυλάσσουν το παλιό, εμπλουτίζοντάς το πάντα με κάτι νέο.

* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα αφιερώματα του Project «Ιστορία της Λεμεσού» παρουσιάζουν υλικό που έχει προκύψει από τις μέχρι στιγμής ιστορικές έρευνες. Τυχόν νέα δεδομένα, ενσωματώνονται στα αφιερώματα αφού επιβεβαιωθούν.