Ο Άνθος είναι από τις σπάνιες εκείνες περιπτώσεις ανθρώπων που επιζητάς τη συντροφιά τους, γιατί έχουν μια μοναδική ικανότητα να εκπέμπουν γύρω τους εντελώς φυσικά και αβίαστα μια πολύτιμη γαλήνη και μια ζωντάνια που λείπει από την καθημερινότητα πολλών. Συναντηθήκαμε ένα ηλιόλουστο πρωινό, στον δροσερό κήπο που έχει δημιουργήσει στο Euphoria Art Land. Άνοιξε την πόρτα με ένα φλιτζάνι καφέ στο χέρι κι ένα ζεστό χαμόγελο, σαν αγκαλιά. Όποιος διασχίζει την πόρτα αυτή, χρειάζεται μερικά λεπτά μέχρι να συνειδητοποιήσει που βρίσκεται, αφού ο χώρος παραπέμπει σε σκηνικό από παραμύθι. Για τον Άνθο, όμως, αυτό είναι το σπίτι του.
Ο ίδιος είναι σαν το σπίτι του: φωτεινός, πολύχρωμος και φιλόξενος. Φορά μια λευκή, λινή πουκαμίσα και ένα πλουμιστό γιλέκο, φτιαγμένο στο χέρι από ιθαγενείς τεχνίτες στο Μεξικό. Με αυτό τον τρόπο επιδιώκει να είναι όσο γίνεται πιο κοντά στη φύση, αλλά και στις κουλτούρες των λαών που έχει γνωρίσει στα ταξίδια του. Ο Άνθος είναι χαρακτηριστικό δείγμα Λεμεσιανού, ανοιχτόμυαλος, δημιουργικός και πολυμήχανος. Τα δεκάδες ταξίδια του, σε Ταϊλάνδη, Αιθιοπία, Μεξικό, Κολομβία, Μαρόκο, Ινδία κ.λ.π., κάθε άλλο παρά του γέννησαν την επιθυμία να αφήσει τον τόπο του. Αντί αυτού, επέλεξε να φέρει εδώ όσα είδε και έμαθε σε τόπους μακρινούς, δημιουργώντας τη μαγική αυτή γωνιά στον Πύργο Λεμεσού, το Euphoria Art Land.
Ο χώρος αυτός εντυπωσιάζει από την πρώτη στιγμή, καθώς αποτελεί ένα έργο τέχνης μέσα στο οποίο μπορείς να περιηγηθείς. Πρόκειται για ένα project μοναδικό για τα κυπριακά δεδομένα και η απήχηση που είχε στο κοινό από την πρώτη στιγμή που άνοιξε τις πόρτες του είναι απόλυτα δικαιολογημένη. Πέρα από αυτό όμως, η έκταση, η προσοχή στη λεπτομέρεια, το μεγαλόπνοο όραμα και η έμπνευση γύρω από αυτό, είναι σίγουρα λόγοι για να θέλει κανείς να μάθει περισσότερα για το περιεχόμενο, αλλά και για τον δημιουργό του. Σε αυτό αποσκοπεί και ένα τέτοιο αφιέρωμα από τον Επίσημο Οδηγό της Λεμεσού, το All About Limassol (Official), αφού το εν λόγω έργο έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον ανθρώπων από όλο τον κόσμο.
Ο Άνθος σπούδασε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών Βαρσοβίας,, στον κλάδο Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής, από όπου και αποφοίτησε με διάκριση. Επιστρέφοντας στην Κύπρο, αρχικά δούλεψε στον ιδιωτικό τομέα και το 2000 μπήκε στη Μέση Τεχνική Εκπαίδευση, διδάσκοντας διακόσμηση εσωτερικού χώρου. Από τη μία το σαράκι της δημιουργίας που τον έτρωγε και από την άλλη η ανάγκη να βρεθεί μέσα στο πλούσιο πράσινο των πάρκων της Πολωνίας, τον οδήγησαν στην αναζήτηση ενός χώρου, που θα μπορούσε να γίνει το δικό του καταφύγιο.
«Η περίοδος των σπουδών στην Πολωνία ήταν καθοριστική, γιατί βρέθηκα σε ένα περιβάλλον με πολλά νερά και πράσινο, που με γέμιζε γαλήνη. Κάθε φορά που ερχόμουν Κύπρο και έβλεπα από το αεροπλάνο τη Λάρνακα κατάξερη, με έπιανε πάντα θλίψη».
Στον Πύργο βρέθηκε εντελώς τυχαία, αναζητώντας μια ήσυχη περιοχή, τόσο μακριά όσο και κοντά στην πόλη. Αν και η έκταση που βρήκε ήταν υποβαθμισμένη, οι πανύψηλοι ευκάλυπτοι, οι πυκνοί θάμνοι και κάθε είδους φυτά που ευδοκιμούν ακόμα εκεί, ήταν καθοριστικός παράγοντας για την επιλογή του.
«Όταν αγόρασα το τεμάχιο το 1999, εδώ έρχονταν μόνο φορτηγά που έπαιρναν υλικά για οικοδομικές εργασίες από το ρέμα. Εγώ ήθελα να προστατεύσω την άγρια ζωή της περιοχής και να ωφεληθώ από αυτή», εξηγεί.
Από το 2000 ο Άνθος φυτεύει νέα δέντρα στην κοίτη του ρέματος, πράγμα που έχει εμπλουτίσει το πράσινο, με αποτέλεσμα ο χώρος να δίνει σήμερα την εντύπωση μιας ανθρώπινης Εδέμ.
Σε αυτό το αρχέγονο σκηνικό, όπου ο άνθρωπος βρίσκεται σε επικοινωνία με τη φύση, είδε το μέρος που μπορούσε να φιλοξενήσει μια πρωτοφανή ιδέα: ένα μικρό «χωριό» που θα μπορούσε να είναι χώρος συνάντησης για όλους τους ανθρώπους, οι οποίοι θα θέλουν να γνωρίσουν και να μοιραστούν κουλτούρες και παραδόσεις από κάθε γωνιά της γης.
«Με γοήτευσε η γαλήνη του τοπίου», λέει ο Άνθος, «και γι’ αυτό και έβαλα όλη την ψυχή μου εδώ μέσα, προκειμένου να γίνει πραγματικότητα ό,τι είχα δημιουργήσει ήδη στο μυαλό μου».
Έτσι, μετά από μήνες σχεδιασμού και χρόνια σκληρής δουλειάς με τη συμμετοχή δεκάδων εθελοντών που πίστεψαν σε αυτή την ιδέα, το Euphoria Art Land ξεκίνησε τη λειτουργία του το καλοκαίρι του 2018, προκαλώντας κύματα ενθουσιασμού και δείχνοντας ότι θα ήταν πολύ εύκολο να πετύχει τον σκοπό του.
Το νέο τμήμα του Euphoria Art Land για το 2019.
Σε ικανοποίησε η απήχηση που είχε το project;
Δεν περίμενα την απήχηση που είχε το Euphoria Art Land και, για να πω την αλήθεια, με έπιασε εξ απροόπτου η κοσμοσυρροή ανθρώπων από όλα τα μέρη της γης. Αρχικά ήμουν μόνος μου και στη διαχείριση του χώρου, και στην επικοινωνία μέσω social media. Ήταν πολύ δύσκολο το καλοκαίρι του 2018, γιατί προσπαθούσα ακόμα να βρω τα πόδια μου και να διαχειριστώ τη μεγάλη ανταπόκριση του κόσμου.
Κάποια στιγμή, μετά το τόσο μεγάλο κύμα επισκεπτών, είχα αρχίσει να σκέφτομαι ότι θα χρειαστεί να εγκαταλείψω το δημιούργημά μου και να πάω να ζήσω ερημικά σε μια σπηλιά που βρήκα εδώ πιο πάνω (γελάει).
Ναι, αλλά ο σκοπός δεν ήταν εξ αρχής να γίνει χώρος συνάντησης ανθρώπων αυτό το μέρος;
Ναι, αυτός ήταν και μάλιστα η ομαδικότητα ήταν η θετική δύναμη υλοποίησης του έργου. Δεν πρόλαβα, όμως, να αποσαφηνίσω τον χαρακτήρα του από πέρσι. Με την τεράστια αποδοχή που βρήκε αμέσως το project, δημιουργήθηκε η εντύπωση στον κόσμο πως είναι πάρκο διασκέδασης ή χώρος εστίασης, λόγω του ότι είχε λειτουργήσει και café για ένα μικρό διάστημα στον χώρο.
Μια περιήγηση στον χώρο που γνωρίζει κανείς στις ξεναγήσεις.
Φέτος, προσπαθούμε να μεταδώσουμε τη φιλοσοφία του χώρου πιο ξεκάθαρα στους επισκέπτες. Το project αυτό είναι ένα κέντρο τεχνών και πολιτισμού και όλοι είναι ευπρόσδεκτοι, είτε για να βιώσουν την εμπειρία που δημιουργήσαμε, είτε για να εκφραστούν καλλιτεχνικά. Υπάρχει, λοιπόν, συγκεκριμένο πλαίσιο για τη λειτουργία του, όπως είναι, για παράδειγμα, το πλαίσιο ασφάλειας που έχουμε καταρτίσει ώστε να μην ενοχλούνται τα ζώα που συμβιώνουν στον χώρο.
Η αγάπη και ο σεβασμός είναι οι κεντρικές αξίες που πρεσβεύει το Euphoria Art Land, γιατί θεωρούμε πως αυτά είναι τα βασικά συστατικά για την εξέλιξη και την ειρηνική συνύπαρξη των λαών.
Μέσα στο πλαίσιο αυτό, μεταλαμπαδεύουμε τα ιδανικά μας, όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος και η διάθεση πολιτισμικής γνώσης και ειδικά στα παιδιά μπορούμε να καλλιεργήσουμε πολιτισμική και οικολογική νοημοσύνη. Άλλωστε, όποιος βρεθεί στον χώρο αυτό, αντιλαμβάνεται πως οι ιδέες που πρεσβεύουμε είναι ενσωματωμένες στην διακόσμηση. Γίνεται σαφές, πια, ότι το Euphoria Art Land είναι χώρος καλλιέργειας και αρμονίας και όχι διασκέδασης.
Η επίπλωση και η διακόσμηση των σπιτιών, που λειτουργούν ως χώροι φιλοξενίας, είναι εξίσου ξεχωριστή με την αρχιτεκτονική τους. Οι τοίχοι του μπάνιου είναι διακοσμημένοι με πέτρες και περίτεχνα κεραμικά, αλλά και με κοσμήματα φερμένα κατευθείαν από τις χώρες έμπνευσης, ενώ τα έπιπλα έχουν κατασκευαστεί κατά παραγγελία, από επαναχρησιμοποιημένη ξυλεία.
Έγιναν αλλαγές προς το καλύτερο το 2019, λοιπόν;
Ναι, αυτό το δεύτερο καλοκαίρι άλλαξαν αρκετά. Άλλωστε, το Euphoria Art land είναι έργο σε διαρκή εξέλιξη. Ένας από τους σκοπούς μας είναι μειώνουμε το οικολογικό αποτύπωμα του project συνεχώς. Έτσι, δημιουργήσαμε ένα επιπλέον χώρο για να προστατεύσουμε κάποιες αιωνόβιες ελιές οι οποίες κάηκαν πριν χρόνια σε μία πυρκαγιά. Επίσης, είδαμε ότι, επειδή πολλοί επισκέπτες δεν είναι ελληνόφωνοι, ήταν καλό να προσθέσουμε κι άλλες γλώσσες για τις ξεναγήσεις στον χώρο.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι υιοθετήσαμε ένα σύστημα οργανωμένων ξεναγήσεων, ώστε να έχε την ευκαιρία ο κόσμος να συλλάβει την όλη ιδέα του Euphoria Art Land.
Ζητούμενο δεν είναι να εντυπωθούν στον κόσμο μόνο τα όμορφα σχέδια και τα χρώματα της διακόσμησης, αλλά να μπορέσουν όλοι να αντιληφθούν τη διακριτή ταυτότητα του χώρου και να εναρμονιστούν με αυτόν.
Πως προέκυψε η ιδέα;
Όλα ξεκίνησαν μέσα από τις εμπειρίες των ταξιδιών μου ειδικότερα στην Ασία Αφρική και τη Νότιο Αμερική. Αυτές οι εμπειρίες διαμόρφωσαν τα πιστεύω μου σε τέτοιο βαθμό, που γέννησαν την ανάγκη της δημιουργίας, αλλά και την επιθυμία να φέρω τις εμπειρίες μου αυτές στον τόπο μου. Είναι πεποίθησή μου πως οποιαδήποτε γνώση έχω, είναι άχρηστη αν δεν τη μοιραστώ. Η δημιουργία είναι σημαντικός αρωγός για τη συνέχεια της ζωής. Από την άλλη, έχω τη βαθιά πεποίθηση πως πρέπει να ανταποδώσω στις κοινωνίες, στις φυλές και τις χώρες που ταξίδεψα και σίγουρα θα το κάνω με κάποιο τρόπο στο μέλλον. Αυτό νομίζω είναι το σημείο στην πορεία της ζωής μου που θα με ολοκληρώσει ως άτομο.
Γι’ αυτό και κάθε μια από τις δημιουργίες που υπάρχουν σε αυτό τον χώρο, συνδέεται με τις εμπειρίες μου από τα ταξίδια που έκανα μέχρι σήμερα.
Στον χώρο δημιουργήσαμε 3 σπιτάκια που το κάθε ένα εμπεριέχει στοιχεία από την τέχνη, την κουλτούρα και τους πολιτισμούς που γνώρισα. Το πρώτο σπιτάκι έχει στοιχεία από την τέχνη και τον πολιτισμό των φυλών που γνώρισα στην Αιθιοπία, για παράδειγμα. Γεωμετρικά σχήματα, ζωόμορφα ή ανθρωπόμορφα, ζωγραφισμένα με φυσικά χρώματα, από χώμα και νερό, είναι τα διακοσμητικά στοιχεία που χρησιμοποιούν οι γυναίκες και τα παιδιά συνήθως στις φυλές αυτές, για να καλλωπίσουν τις κατοικίες τους. Το ίδιο έκανα κι εγώ, δεν χρησιμοποίησα καν συνθετικά ή τεχνητά χρώματα, απλά επικάλυψα τις ζωγραφιές με προστατευτικό υλικό, για να μην ξεθωριάσουν.
Το σπίτι με επιρροές από την τέχνη της Αιθιοπίας και εικόνες από τα ταξίδια του Άνθου εκεί.
Γιατί ήθελες να κάνεις τόσο μακρινά ταξίδια;
Επέλεξα να ταξιδέψω μακριά, αναζητώντας κοινότητες με πιο πρωτόγονα χαρακτηριστικά, εκεί όπου το ανθρώπινο στοιχείο παρέμενε αναλλοίωτο, χωρίς να έχει περάσει η υποκρισία και η πονηριά του σύγχρονου πολιτισμού, εκεί όπου η γύμνια του σώματος δεν προκαλεί αιδώ ή προσβολή των ηθών. Επιδίωξή μου ήταν να γνωρίσω από μέσα τον τρόπο ζωής κάθε κοινότητας, κάθε φυλής, γι’ αυτό και σε πολλά μέρη πήγαινα ξανά και ξανά προσθέτοντας και μια καινούρια εμπειρία κάθε φορά.
Από τα ταξίδια στην Ινδία.
Στην Ινδία, για παράδειγμα, έχω πάει 10 φορές. Ήθελα να νιώσω τι νιώθουν οι άνθρωποι αυτοί μέσα στη φύση, να κατανοήσω με ποιον τρόπο λειτουργούν οι άγραφοι νόμοι, σύμφωνα με τους οποίους οι άντρες και οι γυναίκες μιας φυλής μοιράζονται τις ευθύνες.
Στην Ινδία και στην Αιθιοπία επισκέφθηκα φυλές, όπου τα παιδιά μεγάλωναν χωρίς ρούχα, χωρίς παπούτσια, μακριά από το σχολείο. Μου έκανε εντύπωση που ήταν όλα τους με το χαμόγελο στα χείλη.
Την ίδια στιγμή, όμως, ήταν ένα σοκ να βλέπω τα παιδιά μαζεμένα κάτω από ένα δέντρο, με τον δάσκαλο να παραδίδει μάθημα το οποίο έγραφαν σε ένα μικρό πινακάκι ή και στο χώμα ακόμα.
Στην Ινδία έδινα δώρο καραμέλες στα παιδιά, όμως δεν τις έπαιρναν και αντί αυτού μου ζητούσαν στυλό και μολύβι. Τότε πήρα την απόφαση να κάνω κάτι για να βοηθήσω. Η πρώτη βοήθεια δόθηκε σε συνεργασία με τους τότε μαθητές μου από την Τεχνική Σχολή της Πάφου. Έφεραν όλοι πέννες και μολύβια, διέθεσα κι εγώ τον 13ο μισθό μου και προμηθεύτηκα την απαραίτητη γραφική ύλη για να μοιραστεί σε χωριά της Ινδίας.
Δεν αποδέχομαι ότι δεν μπορούμε όλοι να έχουμε τις ίδιες ευκαιρίες και με ενοχλεί το γεγονός ότι ακόμα και χρήματα που συγκεντρώνονται για να βοηθήσουν τον κόσμο στις χώρες αυτές, συχνά δεν φτάνουν εκεί που πρέπει.
Ταξιδεύεις και εντός Κύπρου ή μόνο εκτός;
Δεν έχω ταξιδέψει τόσο πολύ στην Κύπρο. Μπήκα κατευθείαν στα «βαθιά νερά» (γελάει). Ενεργοποιούμαι από το άγνωστο και πιστεύω ότι τα πιο όμορφα ταξίδια είναι αυτά που δεν έχω κάνει ακόμη. Ακόμα και η Ευρώπη μου φαίνεται αρκετά οικεία, γιατί έκανα κάποια ταξίδια όσο ήμουν φοιτητής στην Πολωνία. Σίγουρα, όμως, υπάρχουν αξιόλογα σημεία που δεν έχω επισκεφθεί. Σκέφτομαι ότι τέτοια, πιο κοντινά ταξίδια, μπορώ να τα κάνω και όταν μεγαλώσω περισσότερο, τότε που θα είναι δύσκολο ή αδύνατο να επισκεφθώ χώρες της Ασίας, της Αφρικής ή της Νότιας Αμερικής.
Τι σου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση στα ταξίδια σου;
Οι άνθρωποι στις φυλές που συνάντησα έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη την αισθητική τους. Μπορεί να μην φορούν ρούχα, να ζουν φτωχικά και πρωτόγονα, όμως πάντα στολίζουν το σώμα τους, είτε με μπογιές, είτε με τατουάζ, είτε με κοσμήματα ή και με κέρατα ζώων ακόμα. Τα ταξίδια μου ενίσχυσαν την αγάπη για το χρώμα, γιατί για τις φυλές της Ασίας, της Αφρικής, της Λατινικής Αμερικής, η ποικιλία των χρωμάτων είναι τρόπος ζωής και τρόπος έκφρασης.
Με τη φυλή Suri.
Στο Περού.
Στην Ταϊλάνδη.
Στην Αιθιοπία.
Το χρώμα για εμένα είναι πολύ σημαντικό. Δε ζω χωρίς αυτό. Οτιδήποτε έχω δημιουργήσει μέχρι σήμερα έχει μέσα του πολύ χρώμα. Δε μου αρέσει να περιαυτολογώ, αλλά πραγματικά νομίζω ότι είμαι από τους λίγους που μπορούν να συνδυάσουν τόσα πολλά χρώματα.
Αυτό είναι κάτι που πήρα από τη μητέρα μου, μάλλον, γιατί ακόμα και σήμερα, που έχει περάσει τα 80 της χρόνια, συνεχίζει να ντύνεται με πολύ χρώμα στα ρούχα της.
Οι συνήθειες στις χώρες που επισκέφθηκες είναι πολύ διαφορετικές. Δε σε τρόμαξε ποτέ κάτι;
Έχω την τάση να προσεγγίζω τους ανθρώπους χωρίς ίχνος καχυποψίας ή επιφύλαξης. Όμως δεν νιώθω ότι απειλούμαι από τους ανθρώπους, ακόμα κι αν κάποιοι επιχείρησαν κατά καιρούς να με ξεγελάσουν ή να με βλάψουν. Δεν άφησα τον οποιονδήποτε φόβο μου να κατευνάσει την ανάγκη μου να παρατηρήσω και να συσχετιστώ με τους ανθρώπους που συνάντησα στα μέρη που πήγα. Δεν έχω γενικά την αίσθηση του φόβου.
Είχα παντελή άγνοια κινδύνου, όμως αυτό με ωφέλησε τελικά. Πέρασα από γειτονιές με πολλή εγκληματικότητα, όπου μπαίνεις μόνο αν είσαι τρελός. Μόνο χρόνια μετά, αφού ωρίμασα, αντιλήφθηκα τους κινδύνους στους οποίους εξέθεσα τον εαυτό μου.
Έτυχε να με προσεγγίσουν για να μου πουλήσουν ναρκωτικά και εγώ ήμουν ανυποψίαστος, αφού δεν είχα ποτέ καμιά επαφή με ναρκωτικά. Ούτε τη μυρωδιά από χασίς δεν αναγνωρίζω.
Η πραότητα και η γνησιότητα του χαρακτήρα του Άνθου εκδηλώνεται 100% στη σχέση του με τα ζώα.
Που οφείλεται αυτή σου η στάση;
Δεν γνώρισα ποτέ το ψέμα μεγαλώνοντας και αυτό μάλλον με καθόρισε. Οι γονείς μου ήταν πάντα πολύ σωστοί, απλοί και ευθείς άνθρωποι, αλλά και ανοιχτοί προς το διαφορετικό. Είχα πάει κάποτε στο σινεμά του Γιορδαμλή, στα 13 μου τότε, και έτυχε να βρω έναν από τους πρώτους έγχρωμους φοιτητές στην πόλη.
Οι ντόπιοι τους έλεγαν «χολλούς» και οι κοπέλες άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν τους έβλεπαν στον δρόμο. Εγώ δεν είχα καθόλου τέτοια συναισθήματα μέσα μου.
Κάθισα δίπλα του στο σινεμά, τον κέρασα από τα chips που είχα πάρει για να τρώω και μετά την παράσταση, που ήταν πρωινή, τον κάλεσα στο σπίτι για να φάμε όλοι μαζί. Οι γονείς μου το θεώρησαν πολύ φυσιολογικό να φιλοξενήσουμε έναν άνθρωπο στο σπίτι μας, ανεξάρτητα από το χρώμα και την καταγωγή του.
Μεγάλωσα σε ένα περιβάλλον τόσο όμορφο, ήρεμο και αρμονικό, ώστε έπρεπε να φτάσω τα 40 για να συνειδητοποιήσω ότι οι άνθρωποι λένε ψέματα και εξαπατούν.
Ούτε πονηριά έχω μέσα μου, ούτε καχυποψία. Προσπαθώ να είμαι καχύποπτος, αλλά και πάλι δεν τα καταφέρνω. Πιθανόν να έκανα πιο προσεκτικές επιλογές, αν ήμουν υποψιασμένος για τον κόσμο, όμως ακόμα κι έτσι ίσως η αφέλειά μου φαίνεται να με προστάτευσε σε επικίνδυνες καταστάσεις, ιδίως στα ταξίδια μου.
Επειδή ακριβώς μεγάλωσα σαν να ζούσα σε έναν κόσμο ονειρικό, μακριά από την πραγματικότητα που γνωρίζουν οι πιο πολλοί, θέλησα τελικά να φτιάξω και το Euphoria Art Land, έναν τόπο βγαλμένο σαν από όνειρο.
Από οικονομικής πλευράς, πως μπόρεσες να καλύψεις τις ανάγκες του project;
Ήταν (και είναι ακόμα) τρομερά δύσκολο. Ξεκίνησα από το μηδέν και πέρα από τη δουλειά μου ως εκπαιδευτικός, δεν έχω άλλα εισοδήματα. Χρειάστηκε να κάνω πολλή οικονομία για να ανταπεξέλθω. Πέρα από τα ταξίδια μου – που συνδέονται με το project – δεν είχα άλλες εξόδους καθημερινά. Έκανα extra δουλειές, μέχρι να ολοκληρώσω αυτό το μέρος του Euphoria Art Land, αλλά παράλληλα βοηθούσα και παιδιά που το είχαν περισσότερο ανάγκη, μέσα από εκθέσεις φωτογραφίας και την έκδοση βιβλίου με εικόνες από τα ταξίδια μου.
Το γεγονός ότι έχει αρχίσει να λειτουργεί ο χώρος για το κοινό, αποφέρει κάποια εισοδήματα, αλλά υπάρχουν οικονομικές δυσκολίες, ακόμα και στην καθημερινότητά μου. Όμως δε θα την άλλαζα την εμπειρία που έζησα.
Δεν είμαι πλούσιος. Για να γίνουν όσα έγιναν μέχρι σήμερα στο Euphoria Art Land, χρειάστηκε να πάρω δάνεια, τα οποία αποπληρώνω. Αυτό που βλέπει κανείς σήμερα, όμως, είναι μόλις το 1/6 από τον συνολικό σχεδιασμό, ο οποίος θα ολοκληρωθεί τμηματικά. Ο στόχος είναι, μέσα από τη λειτουργία του Euphoria Art Land να δώσω κάτι και στον κόσμο που θα το επισκεφθεί, αλλά και σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που γνώρισα στα ταξίδια μου.
Το αρχικό σχέδιο του project.
Μπορώ, όμως, να χαίρομαι με τρόπο που δε θα χαιρόμουν αν είχα στην τσέπη μου μερικά εκατομμύρια και τα διέθετα χωρίς περιορισμούς. Τότε θα ήταν απλώς ένα ακόμη project, τώρα είναι η ίδια η ψυχή μου και η ζωή μου. Όσα εμπόδια κι αν συναντήσεις στην πορεία, το ταξίδι αξίζει πάντα, σου προσφέρει πολύτιμα μαθήματα.
Σε φοβίζει το γεγονός ότι μεγαλώνεις;
Όχι, καθόλου, έχω συμβιβαστεί με το γήρας και τον θάνατο (γελάει). Είναι κάτι που το έχω συνειδητοποιήσει και δε με ενοχλεί, γιατί ξέρω ότι κάθε ηλικία είναι όμορφη και έχει τα πλεονεκτήματά της.
Τα ταξίδια τελείωσαν οριστικά τώρα;
Όσο καιρό ετοίμαζα το Euphoria Art Land, δεν κατάφερα να κάνω κανένα ταξίδι. Το project απορροφούσε όλο τον χρόνο μου, αλλά και τους διαθέσιμους πόρους μου. Χρειάζομαι, όμως, να ξεκινήσω ξανά τα ταξίδια, γιατί είναι απαραίτητη η ανατροφοδότηση από ερεθίσματα όταν δημιουργείς. Στον σχεδιασμό για το μέλλον υπάρχουν νέα ταξίδια, σε διαφορετικούς προορισμούς, και κατ’ επέκταση νέες δημιουργίες, εμπνευσμένες από τους πολιτισμούς εκεί. Οι φυλές της Νέας Γουινέας και οι φυλές που ζουν σε δέντρα μέσα στη ζούγκλα, μου έλκουν την περιέργεια.
Ο Άνθος με μαθητές του με ειδικές ικανότητες.
Η δουλειά στην εκπαίδευση σου έχει προσφέρει πράγματα;
Η μόνη ικανοποίηση που έχω από τη δουλειά αυτή είναι η ευκαιρία που μου δίνεται να δώσω στα παιδιά κάποια καθοδήγηση, τροφή για σκέψη, ή ερεθίσματα με επισκέψεις στον χώρο αυτό, ή με εργαστήρια ζωγραφικής στη φύση, ή και με έργα μέσα στο σχολείο. Με τα παιδιά έχω μια πολύ καλή σχέση, όπως και με τους συναδέλφους μου, αλλά το σύστημα πραγματικά με σκοτώνει. Αυτό το σύστημα έχει να κάνει περισσότερο με το ποιος γνωρίζει ποιον, παρά με το τι χρειάζεται η εκπαίδευση.
Χρειάζεται τρομερή ανανέωση το εκπαιδευτικό σύστημα. Τα προβλήματα των παιδιών δεν αντιμετωπίζονται με σωστό και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό. Ο εκπαιδευτικός βάλλεται από παντού και η δουλειά του γίνεται πολύ ψυχοφθόρα.
Μετά από 20 περίπου χρόνια στην εκπαίδευση, το πλάνο μου είναι πια να την εγκαταλείψω κάποια στιγμή, να ανοίξω τα φτερά μου σε άλλους ορίζοντες και να συνεχίσω να ενισχύω τα παιδιά με γνώση και εμπειρία μέσω των τεχνών. Οι τέχνες είναι αυτές που καλλιεργούν την κουλτούρα και τη συλλογική νοημοσύνη των κοινωνιών.
Θυμάσαι κάτι που να σε έχει πληγώσει πολύ;
Είμαι άνθρωπος με πάθος για τη ζωή, θετικός και δοτικός. Δίνω το 100% του εαυτού μου σε όλα. Οι δυσάρεστες στιγμές που έχω να θυμάμαι, περιορίζονται ίσως στις ανθρώπινες αδυναμίες κάποιων, που με έχουν στενοχωρήσει. Τότε, μάλιστα, έψαχνα τις ευθύνες σ’ εμένα και ένιωθα και ενοχές. Πήρα, όμως, μαθήματα από τις εμπειρίες αυτές και θεωρώ ότι αυτή είναι η μεγαλύτερη αξία τους. Έμαθα ότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι το ίδιο και γι’ αυτό και δεν ταιριάζουμε με όλους.
Βέβαια, πήρα πολλή αγάπη και έδωσα πολλή αγάπη, νιώθω γεμάτος και αυτό μου γεννά και την επιθυμία να δίνω.
Τώρα πια, έχω μάθει να προφυλάσσομαι και από τους ανθρώπους που κουβαλούν μαζί τους αρνητισμό. Επιλέγω να περιβάλλομαι από άτομα που εκπέμπουν θετική ενέργεια και όσο περισσότερα είναι, τόσο το καλύτερο.
Τα ψηφιδωτά που κοσμούν τον χώρο και τις κατοικίες στο Euphoria Art Land κατασκευάστηκαν με τη συμμετοχή δεκάδων ανθρώπων, με περίσσια θετική ενέργεια, οι οποίοι πρόσφεραν εθελοντικά τη βοήθειά τους.
Από την πρώτη στιγμή αυτό το project μάζεψε γύρω του πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους, με κοινό παρονομαστή τη θετική ενέργεια, τη συνεργασία και τη δημιουργία, γι’ αυτό νιώθω ευγνώμων. Είναι λες και όντως συνωμότησε το σύμπαν, ακριβώς επειδή ήθελα πολύ να πετύχει ο σκοπός του έργου (γελάει).
Δε ζω πια στον κόσμο μου, δε νομίζω ότι όλα είναι όμορφα και αγγελικά πλασμένα εκεί έξω. Πιστεύω, όμως, ότι η ζωή είναι καθρέφτης: ό,τι της δίνεις παίρνεις. Γι’ αυτό κι εγώ της δίνω χρώμα, χαρά και φως.
Υπάρχουν εγγενείς δυσκολίες για το project, λόγω διαφορετικότητας, ιδίως σε σχέση με την κρατική γραφειοκρατία γύρω από αυτό. Δεν επέτρεψα να με καταβάλουν, όμως, και εστίασα στα θετικά.
Δεν μπορεί να μην υπήρξε κάτι που να σε πτοήσει.
Αυτό που με κάνει ευάλωτο είναι η οικονομική ανασφάλεια κάποιες φορές. Είναι κάτι που το ένιωσα έντονα όταν ήμουν φοιτητής, όταν στηριζόμουν κυρίως στις υποτροφίες που εξασφάλισα λόγω άριστης επίδοσης. Το νιώθω και σήμερα όμως, λόγω των οικονομικών συνθηκών που υπάρχουν στη χώρα μας. Υπάρχουν μήνες που περνάω με πολύ λίγα χρήματα.
Έχω δει, όμως, ανθρώπους να τα βγάζουν πέρα πολύ πιο δύσκολα και να παραμένουν πάντα χαμογελαστοί. Θεωρώ, λοιπόν, ότι εγώ θα ήταν άδικο να παραπονιέμαι για τη ζωή μου. Έχω περισσότερα από όσα είχα φανταστεί ότι θα μπορούσα να έχω.
Βέβαια, θέλω να βελτιώνω συνέχεια την ποιότητα ζωής μου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επιδιώκω τη χλιδή. Σκοπός μου είναι να είμαι όσο το δυνατόν καλύτερα, ώστε να μπορώ να προσφέρω και όσο το δυνατόν περισσότερα. Η οικονομική άνεση δε φέρνει ευτυχία, αλλά διευκολύνει κάποιες διαδικασίες. Κάνεις δεν θα πάρει τίποτα μαζί του και όλα αυτά είναι υλικά αγαθά. Αυτό που μένει είναι η αγάπη. Δε με ενδιαφέρει ούτε τι εικόνα έχω, ούτε τι γνώμη έχουν οι άλλοι για εμένα.
Για την εικόνα που έχει ο τόπος μας έχεις άποψη;
Υπάρχει μια έντονη τάση προς τον μιμητισμό, μας λείπει η άποψη και έχουμε ξεχάσει την δική μας ταυτότητα. Αυτό μπορεί να είναι και συνέπεια των πολλών χρόνων σκλαβιάς σε διάφορους κατακτητές.
Η εικόνα που παρουσιάζουμε σήμερα είναι η μισή Κύπρος να βρίσκεται υπό κατοχή, λόγω της τουρκικής εισβολής, και η άλλη μισή να είναι θύμα της πολιτισμικής «εισβολής» που επιτελείται στην προσπάθειά μας να αποκομίσουμε οικονομικό όφελος.
Ο νεοπλουτισμός, οι απότομες αλλαγές που συντελέστηκαν στη χώρα, δε μας επέτρεψαν να τα βρούμε με τον εαυτό μας, να αποδεχθούμε την κουλτούρα μας, να την καλλιεργήσουμε και να τη μεταλαμπαδεύσουμε και στις νεότερες γενιές. Δεν βάλαμε ποτέ μια σφραγίδα έντονη, που να δηλώνει ξεκάθαρα την ταυτότητά μας, επομένως ήταν ακόμα πιο εύκολο να μας διαβρώσει το χρήμα.
Ο Άνθος έχει επιλέξει την ησυχία, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι είναι αποκομμένος από όσα συμβαίνουν στον τόπο του.
Πάσχουν όλοι οι Κύπριοι από το φαινόμενο αυτό; Και οι Λεμεσιανοί;
Είναι γενικότερο φαινόμενο. Βέβαια, οι Λεμεσιανοί έχουν ένα θετικό χαρακτηριστικό: διατηρούν πάντα μια ιδιαίτερη ζωντάνια, ίσως και λόγω της θάλασσας, δίπλα στην οποία μεγάλωσαν. Δεν το θέτω τοπικιστικά, αλλά ίσως οι Λεμεσιανοί να έχουν την περισσότερη ενέργεια και τη μεγαλύτερη εξωστρέφεια από όλους τους Κύπριους.
Μπορεί το All About Limassol (ως Επίσημος Οδηγός της Λεμεσού) να συμβάλει στην ανάδειξη της ταυτότητας της πόλης μας;
Το All About Limassol έχει βοηθήσει αρκετά και έχει αφήσει το στίγμα του, σε ό,τι αφορά το κομμάτι του να επικοινωνήσουμε στοιχεία της ταυτότητας. Από εκεί και πέρα, πρέπει να υπάρχει φροντίδα, ώστε να χτιστεί σωστά το οικοδόμημα που λέγεται ταυτότητα. Διαφορετικά, όποια προσπάθεια και να γίνεται, όσο καλή και να είναι, θα παραμένει πάντα ένα ωραίο κερασάκι, πάνω σε μια χαλασμένη τούρτα.
Από το ταξίδι, στο όνειρο και τέλος στην πραγματικότητα, ο δρόμος ήταν μακρύς, όμως ο Άνθος ξέρει ότι έχει πολύ ακόμα.
Ο Άνθος πιστεύει ακράδαντα ότι ο καθένας από εμάς έχει ένα ιδιαίτερο ταλέντο. «Μπορεί στον καθένα να πάρει περισσότερο ή λιγότερο χρόνο για να το ανακαλύψει και να πιστέψει στον εαυτό του. Όταν όμως το ανακαλύψει και το πιστέψει, μπορεί να κάνει τα πάντα», λέει. Ο ίδιος έχει να ευχαριστεί τους γονείς του γι’ αυτό: «αν και ήταν φτωχοί άνθρωποι, δε μας έκοψαν ποτέ τα φτερά κι έτσι μπορέσαμε να βρούμε τον δρόμο μας ελεύθεροι», εξηγεί. Ο ίδιος βρήκε τον προορισμό του και με περισσό ταλέντο, φαντασία και αφοσίωση, έδωσε στην πόλη και στη χώρα του ένα μοναδικό project, διεθνών προδιαγραφών, για το οποίο όλοι μπορούμε να είμαστε περήφανοι.
Πέρα από τη μοναδικότητα του σχεδιασμού και της εικόνας του Euphoria Art Land, η ίδια η προσωπικότητα και τα σπάνια χαρακτηριστικά του Άνθου, καθιστούν τη γνωριμία με το περιβάλλον αυτό μια πολύτιμη εμπειρία. Γιατί δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η μαζική απήχησή του project τον τρόμαξε, αφού δεν είδε ποτέ την ιδέα αυτή ψυχρά και κερδοσκοπικά και δεν επιδίωξε ποτέ να γίνει επιχειρηματίας. Ο ίδιος παραμένει πάντα αρκετά μοναχικός και διεκδικεί πάντα χρόνο για τον εαυτό του (το σπίτι του βρίσκεται μέσα στην έκταση αυτή). Ξέρει ότι θα ήταν λάθος να φέρει τον κόσμο κοντά στο Euphoria Art Land για να κερδίσει περισσότερα, αν και δεν του περισσεύουν τα χρήματα. Εν τέλει, δεν έβαλε ποτέ τον αρχικό του σκοπό σε δεύτερη μοίρα, κι έτσι δεν υπονόμευσε την αξία του έργου του, που θα συνεχίσει να μεγαλώνει, δίνοντας στη Λεμεσό έναν πυρήνα δημιουργίας που συμφιλιώνει ανθρώπους, κουλτούρες και παραδόσεις μέσα από την τέχνη.
0.06 km
0.06 km
2.07 km
2.59 km
2.71 km
2.99 km
2.07 km
2.59 km
3.37 km
5.12 km
6.20 km
6.70 km
6.58 km
6.96 km
6.96 km
6.58 km
6.96 km
7.69 km
7.14 km
7.38 km
