Άγιος Ερμογένης (Επισκοπή)

Στο χωριό Επισκοπή, ανατολικά της αρχαίας πόλης του Κουρίου, βρίσκεται μια ιδιαίτερη και αρκετά παλιά εκκλησία, αφιερωμένη στον Άγιο Ερμογένη. Χτισμένη με πέτρα, η μικρή αυτή εκκλησία κρύβει μια μεγάλη ιστορία πίσω της.

Ο Άγιος Ερμογένης γεννήθηκε τον 4ο μ.Χ. αιώνα στην κωμόπολη Φοινικούντα της Αττάλειας της Μ. Ασίας. Προερχόμενος από οικογένεια πιστών Χριστιανών, εξελίχθηκε σε ένθερμο κήρυκα της πίστης του. Η δράση του εξαπλώθηκε ιδιαίτερα στη Σάμο, όπου διορίστηκε ως Επίσκοπος της Εκκλησίας εκεί. Το κήρυγμά του και η απήχηση που είχε στον ντόπιο πληθυσμό ενόχλησε τον ηγεμόνα της Σάμου, Σατορνίνο, ο οποίος διέταξε να τον συλλάβουν και να τον υποβάλουν σε βασανιστήρια, μέχρι να απαρνηθεί το Χριστιανισμό.

Ο Άγιος Ερμογένης υπέμεινε τα βασανιστήρια χωρίς να κλονιστεί η πίστη του, έτσι ο Σατορνίνος διέταξε τελικά τον αποκεφαλισμό του. Οι Σαμιώτες που είχαν ήδη βαπτιστεί Χριστιανοί παρέλαβαν το λείψανό του, το έβαλαν σε ξύλινη κάσα και το έριξαν στη θάλασσα, η οποία το οδήγησε μέχρι τις ακτές του Κουρίου. Οι πιστοί που το ανέσυραν από το νερό, έχτισαν εκεί την εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Ερμογένη, διπλά στην αρχαία πόλη. Ο ναός αυτός καταστράφηκε από τις επιδρομές στο νησί και ένας νέος χτίστηκε τον 17^ο αιώνα.

Το πετρόκτιστο εκκλησάκι που υπάρχει σήμερα στην περιοχή, στο οποίο φυλάσσεται το λείψανο του Αγίου, αποτελεί πόλο έλξης για πολλούς πιστούς. Στις 5 Οκτωβρίου ο Άγιος γιορτάζεται με μεγάλο πανηγύρι γύρω από την εκκλησία.