Την εποχή του Μεσαίωνα και συγκεκριμένα τον 14ο αιώνα, χρονολογείται ότι κτίστηκε το μοναστήρι του Τιμίου Σταυρού, που βρίσκεται στο μαγευτικό χωριό Ανώγυρα. Οι κάτοικοι του χωριού έχουν την τιμή να καμαρώνουν για το μοναστήρι, αφού αυτό σώζεται στην περιοχή εδώ και πάρα πολλούς αιώνες, αλλά και επειδή φέρει μαζί του ένα παλαιό θρύλο της μεσαιωνικής περιόδου, που κρατά ζωντανές, εικόνες και παραδόσεις μιας άλλης εποχής.
Σύμφωνα με τον μύθο, κάτω από το μοναστήρι υπάρχει μια υπόγεια σήραγγα με κρυμμένους θησαυρούς, οι οποίοι τοποθετούνταν από τους μοναχούς που κατοικούσαν στο μοναστήρι. Έτσι, πιστεύεται ότι στη σήραγγα βρίσκονται κρυμμένα διάφορα αντικείμενα, όπως χρυσά κουτάλια με τα οποία έτρωγαν οι μοναχοί, καθώς και χρυσά σκεύη πάνω στα οποία συνήθιζαν να τοποθετούν τα ψωμιά τους.
Σήμερα, σώζονται μόνο τα ερείπια από το μοναστήρι και ο ναός που χτίστηκε αργότερα είναι μονόκλιτος, με καμάρες στην οροφή και ψηλό τρούλο. Ακόμα, στο εσωτερικό του ναού σώζονται ορισμένα κατάλοιπα από τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον 15ο αιώνα, και οι οποίες πιστεύεται ότι είναι έργα ζωγράφων από την Κωνσταντινούπολη, τα οποία κατέληξαν στην Κύπρο μετά την άλωση της Πόλης από τους Τούρκους.
Δεν χωράει αμφιβολία, ότι ο ναός αποτελεί ένα αξιοσημείωτο και μοναδικό οικοδόμημα, τόσο ιστορικά, όσο και αρχαιολογικά. Διατηρώντας την ιστορική του υπόσταση, αλλά και την παράδοση που το διέπει, το μοναστήρι δίνει στους κατοίκους του κάθε λόγο για να το τιμούν και να το διατηρούν. Έτσι, κάθε χρόνο, την 1η του Αυγούστου, ένα ξεχωριστό πανηγύρι στήνεται στην αυλή του.
Φωτογραφίες: Κοινότητα Ανώγυρας, Big Cyprus
* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα αφιερώματα του Project «Ιστορία της Λεμεσού» παρουσιάζουν υλικό που έχει προκύψει από τις μέχρι στιγμής ιστορικές έρευνες. Τυχόν νέα δεδομένα, ενσωματώνονται στα αφιερώματα αφού επιβεβαιωθούν.
