Ο Μάριος Λανίτης στην πρώτη συνέντευξη που μιλά για ολόκληρη τη ζωή του!

Δεν είναι πολλές οι περιπτώσεις που, ενώ κουβεντιάζεις με κάποιον, είναι σαν να έχεις απέναντί σου 3 γενιές ανθρώπων. Όμως αυτή η κουβέντα με το Μάριο Λανίτη δεν άφησε περιθώριο αμφιβολίας ως προς αυτό: η συνέντευξή του έμελλε να είναι μια αναδρομή στην πορεία του Ομίλου, από τον αγρότη παππού από τη Λάνεια, τους θείους και τον πατέρα του, μέχρι το παρόν του ιδίου και των 2 αδερφών του και της αδερφής του. Άλλωστε, το γραφείο του στο νεοκλασικό αρχοντικό, δίπλα από το Δημοτικό Μέγαρο της Λεμεσού, είναι από μόνο του κομμάτι της ιστορίας της οικογένειας Λανίτη.

Το αρχοντικό, σπίτι του παππού, Κώστα Λανίτη, συνεχίζει να αποτελεί το συνδετικό κρίκο της οικογένειας με την καρδιά της πόλης. «Αυτό το κτίριο το κρατήσαμε συνειδητά και επιδιώξαμε να κηρυχθεί διατηρητέο. Είναι μέρος της ιστορίας του Ομίλου Λανίτη και, αν και δεν εξυπηρετεί απόλυτα πια ως χώρος γραφείων, για λόγους συναισθηματικούς δεν μπορούσαμε να το αποχωριστούμε» εξηγεί. Με το χώρο αυτό να αποτελεί τον πυρήνα δράσης των παιδιών του Ευαγόρα Λανίτη, που σήμερα είναι επικεφαλής του Ομίλου, οι αφηγήσεις του Μάριου Λανίτη επιστρέφουν συχνά στη βαριά κληρονομιά που συνεχίζουν ο ίδιος και τα αδέρφια του, αλλά και στον καθοριστικό ρόλο που είχε ο πατέρας τους, τόσο στην ανάπτυξη του Ομίλου, όσο και στη δική τους εξέλιξη.

Άλλωστε με αυτή τη διάθεση θέλησε να δώσει και τη συνέντευξη αυτή (την πρώτη συνέντευξη της ζωής του στην οποία μιλά για όλα). Σε όλη τη διάρκεια της συζήτησης, αλλά και στη φωτογράφιση, απλός και προσιτός, χωρίς ίχνος υπεροψίας, δε σταμάτησε να τονίζει πως σε όλο αυτό δεν είναι μόνος του, αλλά μαζί με τα αδέρφια του, όπως και με μια μεγάλη ομάδα εξαιρετικών συνεργατών. Πήρε, όμως, την απόφαση για τη συνέντευξη αυτή, ξεχωρίζοντας το All About Limassol ως την Επίσημη Πηγή Προβολής της Λεμεσού, ένα Project με ιδιαίτερη σημασία για την πρόοδο της πόλης μας, της πόλης που έχει και ο ίδιος μέσα στην καρδιά του. Θέλει, λοιπόν, να μιλά ως εκπρόσωπος μιας μεγάλης οικογένειας σημαντικών επιχειρηματιών, με μεγάλη ιστορία, και όχι ως εκπρόσωπος του εαυτού του.

Μεγαλώνοντας στη Λεμεσό του '60...

Ο ίδιος πέρασε τα πρώτα χρόνια της ζωής του δίπλα στο οικόπεδο που αργότερα έγινε ένα από παλαιότερα ξενοδοχεία της Λεμεσού, το Curium Palace. Το γιαπί του ξενοδοχείου ήταν το παιχνίδι των παιδιών της γειτονιάς, που ανέβαιναν μέχρι και τον τέταρτο όροφο, παίζοντας κρυφτό. Από τα παιδιά της παρέας εκείνης της εποχής, κάποια παραμένουν και σήμερα φίλοι καρδιακοί.

«Τότε υπήρχε μόνο ο Δημόσιος Κήπος σε αυτή την περιοχή και η οικία Επάρχου. Όλα τα υπόλοιπα ήταν χωράφια...

Στη Γλάδστωνος πήγαινα σχολείο, στη Β’ Αστική, και εκεί ήταν και οι βόλτες μας, πριν αρχίσουμε να πηγαίνουμε στα κέντρα της Μακαρίου, προς τα τέλη της δεκαετίας του 1960. Γνωστό ήταν το Ωρόσκοπο, απέναντι από την κλινική Τριττοφτίδη, ενώ τα καλοκαίρια οι Λεμεσιανοί συνηθίζαμε να πηγαίνουμε στη Δισκοθήκη στις Πλάτρες, στο υπόγειο του ξενοδοχείου Splendid», εξηγεί ο Μάριος Λανίτης, ανατρέχοντας στις πρώτες μνήμες από τη Λεμεσό στην οποία μεγάλωσε.

Οι αναμνήσεις του από τα χρόνια της νιότης συνεχίζονται λίγο βορειότερα, στη μεγάλη έκταση που δώρισε ο θείος του, Νικόλας Λανίτης (Ν. Π. Λανίτης), για να κτιστεί το μεγαλύτερο σχολείο της πόλης, το Λανίτειο Λύκειο. Θα περίμενε κανείς ότι το να πηγαίνει σε ένα σχολείο που είχε το όνομά του, θα ήταν κάπως άβολο ή περίεργο. Από τη μία, όμως, τα μεγαλύτερα αδέρφια που είχαν προηγηθεί, και από την άλλη οι ομαλές σχέσεις με τον κόσμο της πόλης και η απουσία προβολής και διακρίσεων υπέρ κάποιων από τους μαθητές, εξασφάλισαν ότι η παρουσία τους εκεί ήταν απόλυτα φυσιολογική.

«Παλιά στη Λεμεσό, ο κόσμος ήταν πιο απλός. Κανένας δεν έψαχνε να νιώσει διαφορετικός, στρέφοντας την προσοχή πάνω του, ούτε η κοινωνία έβλεπε σε κάποιον κάτι τόσο διαφορετικό, για να του δώσει ιδιαίτερη προβολή, ανάλογα με το όνομα ή την ιδιότητά του…

...Κοινωνικές τάξεις πάντα υπήρχαν, αλλά δεν την βλέπαμε τη διαφορά στην καθημερινότητά μας. Σήμερα υπάρχουν τα Μέσα, και τα έντυπα και η τηλεόραση, που προβάλλουν το lifestyle και έχουν αρχίσει να ξεχωρίζουν κάποιοι, αποκτώντας και αξία που μπορεί να είναι ψεύτικη».

Οι βόλτες με το ποδήλατο είναι από τις πιο έντονες αναμνήσεις των εφηβικών του χρόνων. Αντίθετα, με δυσκολία ανακαλεί στη μνήμη του τις προβολές στο κινηματοθέατρο Ριάλτο, τις οποίες παρακολουθούσε από το ιδιωτικό θεωρείο, αφού το κτίριο ανήκε στη Ν. Π. Λανίτης, η οποία το αγόρασε από τον αρχικό επενδυτή και ολοκλήρωσε την ανοικοδόμησή του. Όσο, βέβαια, παρακάμπτει η μνήμη του τις προβολές ταινιών, τόσο θυμάται τις σπάνιες στιγμές στο κυλικείο, όπου μπορούσαν να συναντηθούν και με συνομήλικα κορίτσια, αφού τόσο στο σχολείο, όσο και στις λοιπές δραστηριότητές τους, οι μαθητές απαγορευόταν να συναναστρέφονται μαθήτριες.

Όσα ομολογεί στην κουβέντα μας, συνδέονται λιγότερο ή περισσότερο με την πορεία της οικογένειας αυτής. Ακόμα και η ομολογία για τις όχι άριστες επιδόσεις του σε κάποια μαθήματα, αφορά το γεγονός ότι αυτές δεν αποτέλεσαν ποτέ παράγοντα ανησυχίας για το μέλλον του. «Για έναν επιχειρηματία δε μετράνε μόνο τα πτυχία και οι βαθμοί, αλλά κυρίως η κοινή λογική (η οποία δεν είναι και τόσο κοινή)...

Σημαντικό για έναν επιχειρηματία είναι να ρωτά και να προσλαμβάνει τα άτομα που γνωρίζουν αυτά που δε γνωρίζει ο ίδιος, γιατί η κοινή λογική λέει ότι δεν μπορείς να τα γνωρίζεις όλα», εξηγεί.

Έτσι, το μεγαλύτερο μέρος της προσωπικότητάς του είναι αποτέλεσμα του παιδευτικού ρόλου που είχε η προσωπικότητα του πατέρα Ευαγόρα Λανίτη στη ζωή του ιδίου και των αδερφών του. «Μας έπαιρνε συχνά μαζί του ο πατέρας μου στη δουλειά για να δούμε από κοντά πως λειτουργούν κάποια πράγματα, όπως όταν φορτώναμε αργά το βράδυ σταφύλια στο λιμάνι». Βέβαια, παραδέχεται ότι η απλότητα και η καλοσύνη είναι ιδιότητες στις οποίες υπήρξε καθοριστικό το πρότυπο της Σκωτσέζας μητέρας του, της Kathleen. 

«Μπορεί να σπούδασα μηχανικός, αλλά πέρασα κι ένα "πανεπιστήμιο" με τον κύριο Ευαγόρα, στο οποίο μάθαινα επιχειρηματικότητα», τονίζει, εξηγώντας ότι το βίωμα αυτό το μοιράστηκε με τα άλλα 2 αγόρια της οικογένειας, τον Πλάτωνα και τον Κώστα. «Μου άρεσαν πάντα τα θέματα μηχανικής, με ενδιέφερε γιατί ένα κτίριο στέκει, πως λειτουργεί ένα ρολόι ή ένα μηχανικό παιχνίδι – ήμουν ο τεχνικός του σπιτιού, που έκανα επιδιορθώσεις, με το αζημίωτο», εξηγεί ο επιχειρηματίας, που νιώθει ότι ικανοποίησε τη φυσική του κλίση, χωρίς να παρεκκλίνει από την πορεία που του είχε προδιαγράψει το όνομά του.

«Ο παππούς κατέβαινε από τη Λάνεια και πουλούσε την πραμάτεια των συγχωριανών του...»

Από τα 4 παιδιά του Ευαγόρα και της Kathleen Λανίτη, τον Κώστα, τον Πλάτωνα, το Μάριο και την Ισαβέλλα, τα 3 αγόρια αποτελούν σήμερα τους συνεχιστές της επιχειρηματικής παράδοσης της οικογένειας και του Ομίλου. Πρόκειται για μια παράδοση που άρχισε από τον προπάππο των σημερινών επικεφαλής του Ομίλου, τον Παναγή Λανίτη, που κατέβαινε από το χωριό Λάνεια για να πουλήσει την παραγωγή των συγχωριανών του. Το όνομά του ήταν Παναγής Σύκας, όμως η καταγωγή του από τη Λάνεια έγινε η αιτία να μείνει γνωστός ως Λανίτης μεταξύ των Λεμεσιανών. Συνεχιστές της δουλειάς του υπήρξαν οι γιοι του, ο Κώστας (πατέρας του Ευαγόρα Λανίτη) και ο Νικόλας Λανίτης.

«Ο παππούς μου και ο αδερφός του ήταν γεωργοί και αγόραζαν καλλιεργήσιμες εκτάσεις, όπως ήταν το αγρόκτημα στο Φασούρι, αλλά και τα χωράφια στην Αλέκτορα, στο Λάκκο του Φράγκου και στα Κούκλια, όπου αργότερα αναπτύχθηκε το Aphrodite Hills.

...Και ο πατέρας μου, ο Ευαγόρας Λανίτης, ως γεωργός μεγάλωσε. Όμως, αυτός ήταν που μεγάλωσε την εταιρεία Ν. Π. Λανίτης και το Αγρόκτημα Λανίτη και δημιούργησε τη Cybarco, το Amathus και άλλες νεότερες εταιρείες του Ομίλου...

Ο πατέρας μου είχε σπουδάσει στο εξωτερικό, στο Cambridge, και μπόρεσε να βάλει τα πράγματα σε πιο επαγγελματική βάση, κάτι που το απαιτούσε και ο ανταγωνισμός, που στο μεταξύ είχε αυξηθεί».

Το πέρασμα από τις γεωργικές δραστηριότητες στις επιχειρήσεις του τουριστικού, κατασκευαστικού και άλλων τομέων έγινε τόσο φυσικά, όσο και η μετεξέλιξη της θυγατρικής Amathus, από εταιρεία του τομέα της ναυτιλίας σε εταιρεία της τουριστική και ξενοδοχειακής βιομηχανίας. Κάθε φορά που κάποιος από τους Λανίτηδες έβλεπε ότι αυτό με το οποίο καταπιανόταν έπαυε να είναι προσοδοφόρο και με προοπτικές ανάπτυξης, δε δίσταζε να το εγκαταλείψει και να μεταπηδήσει σε ένα νέο εγχείρημα.

«Ο παππούς μου κάποτε είχε φτιάξει και εταιρεία για κατασκευή μπογιάς, την Κυπριακή Εταιρεία Χρωμάτων. Κάποτε, επίσης, είχαμε και εταιρεία κατασκευής μπαταριών. Όταν βλέπεις ότι κάτι δεν προχωρά, παίρνεις τη συνειδητή απόφαση και το κλείνεις ή το εξελίσσεις σε κάτι άλλο. Το τι έχεις επενδυμένο σε αυτή την εταιρεία θα το επενδύσεις κάπου αλλού. Το Aphrodite Hills ήταν πρωτοποριακό όταν έγινε. Μας πήρε 21 χρόνια μόνο για να πάρουμε την άδεια. Έδειξε το δρόμο, τότε, για να γίνουν και αλλού golf courts, που δεν υπήρχαν πουθενά στην Κύπρο. Το ίδιο και με το Amathus Hotel, που ήταν από τα πρώτα ξενοδοχεία που χτίστηκαν στον παραλιακό της Λεμεσού. Πρωτοποριακό ήταν και το The Oval, αλλά και η Μαρίνα Λεμεσού, που έγινε μαζί με τους υπόλοιπους επενδυτές. Είναι αυτά για τα οποία πήραμε το ρίσκο και επιχειρήσαμε κάτι για πρώτη φορά. Η Λεμεσός χρειάζεται πρωτοπόρους».

Πόσο μεγάλο ήταν το πλήγμα του 2013 για τον Όμιλο;
Σίγουρα, το πλήγμα του 1974 ήταν μεγαλύτερο, γιατί αφορούσε εξίσου τους πάντες στην Κύπρο και επειδή χάθηκαν ζωές. Το πλήγμα του 2013 ήταν πολύ σοβαρό από οικονομικής πλευράς, αλλά κάποιους τους επηρέασε περισσότερο από άλλους. Βέβαια, στον τομέα των επιχειρήσεων δεν είναι πάντα ρόδινα τα πράγματα και η απώλεια είναι μέσα στο παιχνίδι.

Αν δε δέχεσαι και δεν υπολογίζεις στις κινήσεις σου και την απώλεια, τότε ίσως να μην μπορείς να είσαι σωστός επιχειρηματίας.

Τότε με την κατάρρευση της Λαϊκής Τράπεζας, ήταν μεγάλο το πρόβλημα που δημιουργήθηκε σε όλες τις επιχειρήσεις του τόπου. Φυσικά, η πίεση ήταν ακόμα μεγαλύτερη, νοουμένου ότι υπήρχε μέσα μας η αίσθηση της ευθύνης, να συνεχίσουμε το έργο ενός Ομίλου που μετρούσε περισσότερα από 1 αιώνα ζωής. Μέσα σε μια νύχτα χάθηκε από τους ισολογισμούς του Ομίλου Λανίτη μια τεράστια επένδυση, διαγράφηκε ένα ποσό εκατοντάδων εκατομμυρίων, ενώ παρέμειναν οι οικονομικές υποχρεώσεις του Ομίλου. Αυτό ήταν το γεγονός που έπρεπε να χειριστούμε. Χρειαζόμασταν άμεσα ρευστότητα, ενώ οι τράπεζες δεν μπορούσαν να σε δανείσουν. Έτσι, συνειδητά προχωρήσαμε σε κάποιες στρατηγικές συνεργασίες, όπως στην περίπτωση των ξενοδοχείων Amathus, στη Λεμεσό και στην Πάφο, και του Aphrodite Hills, για να εξασφαλίσουμε αυτή τη ρευστότητα, χωρίς να χρειαστεί να ξεπουλήσουμε εταιρείες.

Αυτές οι κινήσεις, όμως, συζητήθηκαν αρκετά και όχι πάντα με θετικό τρόπο.
Ο κόσμος δεν είναι κακός. Όμως τα ΜΜΕ βγάζουν πρώτα σαν είδηση το κακό, το αρνητικό, αυτό πουλάει. Έτσι, και ο κόσμος θα σκεφτεί τα πράγματα πρώτα από την αρνητική πλευρά τους. Αυτό που κάνετε εσείς στο All About Limassol, αναδεικνύοντας τη θετική πλευρά των πραγμάτων, είναι αυτό που μπορεί να κάνει και ο κόσμος τελικά, μετά από μια δεύτερη επεξεργασία. Δηλαδή, μπορεί κάποιος να σκεφτεί και το θετικό, αλλά μόνο αφού θα έχει προηγηθεί στη σκέψη του το αρνητικό.

Έτσι, το All About Limassol μπορεί να εκπαιδεύσει τον κόσμο σε αυτό το κομμάτι, γι’ αυτό και ο ρόλος του Project είναι πολύ σοβαρός στην όλη εξέλιξη της Λεμεσού.

Πλέον έχετε μεγάλη ευθύνη, γιατί σας εμπιστεύονται χιλιάδες άνθρωποι και πρέπει να συνεχίσετε αυτό που ξεκινήσατε, δηλαδή να μεταφέρετε στον κόσμο την αλήθεια των πραγμάτων, με σκοπό το καλό της πόλης και την ευημερία των κατοίκων της, όχι με προτεραιότητα την αύξηση του αριθμού των αναγνωστών σας.

Δεν έγιναν λάθη από πλευράς σας;
Πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο του λάθους, όλοι οι επιχειρηματίες κάνουν λάθη. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, υπήρχαν πολλοί εξωγενείς παράγοντες και ήταν πολλές και οι πολιτικές ευθύνες που οδήγησαν στην κρίση. Βέβαια, σε μια εταιρεία, το μεγαλύτερο λάθος είναι να μην παίρνονται αποφάσεις, να μην αντιμετωπίζονται τα προβλήματα. Πρέπει να πάρεις μια απόφαση, έστω κι αν αποδειχθεί τελικά λάθος. Όσο τα αφήνεις, τα προβλήματα συσσωρεύονται.

Η γνώμη του κόσμου σε απασχόλησε ποτέ;
Δε με απασχόλησε ποτέ το κουτσομπολιό. Βέβαια ο καθένας από εμάς έχει ευθύνη να έχει καλό όνομα, να χαίρει εκτίμησης μεταξύ του κόσμου. Γενικά, οι εργοδότες οφείλουν να είναι σωστοί άνθρωποι. Αυτό είναι κάτι που μας το μετέδωσαν και ο πατέρας και ο παππούς μου. Ο πατέρας μου πάντα έλεγε ότι για να πας εσύ μπροστά, πρέπει ο τόπος να πηγαίνει μπροστά.

«Η Λεμεσός έπρεπε να είχε προγραμματιστεί να γίνει πιο ψηλή πόλη»

Ποια είναι σήμερα η σχέση με το ιστορικό κέντρο της Λεμεσού;
Την ξέρω καλά την παλιά πόλη και μου αρέσει. Δεν έχω, όμως, απόλυτες απόψεις, σε ό,τι αφορά το γεγονός ότι δεν πρέπει να την «ενοχλήσουμε».

Υπάρχει κάτι που σε ενοχλεί στη σημερινή εικόνα της Λεμεσού;
Η αταξία είναι ένα μεγάλο πρόβλημα. Λύσαμε το θέμα τηςπαράνομης στάθμευσης στα πεζοδρόμια με τα πασαλάκια, αλλά αυτό δεν έλυσε το πρόβλημα της στάθμευσης γενικά. Άλλωστε, εγώ δεν είμαι σύμφωνος με το μέτρο αυτό, αλλά θα προτιμούσα αύξηση της αστυνόμευσης. Πέρα από το κέντρο, όμως, και ο παραλιακός έχει πολλά προβλήματα, όπως είναι η ακαταστασία με την εικόνα κάποιων καταστημάτων που βάζουν παντού κάθε είδους ταμπέλες ή χρησιμοποιούν αλουμίνια και τζάμια για να κλείσουν επιπλέον χώρους.

Που οφείλεται αυτό;
Δεν εφαρμόζεται η νομοθεσία. Είναι ότι δεν μπορούν ή ότι δε θέλουν; Άγνωστο. Αλλά σίγουρα είναι πρόβλημα η ατιμωρησία όσων δεν τηρούν το νόμο. Ένα τέτοιο θέμα, για παράδειγμα, είναι το graffiti. Υπάρχουν αυτοί που κάνουν τέχνη με graffiti και έχουμε κα φεστιβάλ στη Λεμεσό και καλά κάνουμε, αλλά υπάρχουν και κάποιοιυ που κάνουν μουντζούρες και λερώνουν τους τοίχους χωρίς λόγο. Κανείς δεν πρόκειται ποτέ να τιμωρήσει κάποιους από αυτούς που λερώνουν την πόλη.

Τι είναι αυτό, λοιπόν, που δεν επιτρέπει την εφαρμογή το νόμου;
Το θέμα της αστυνόμευσης είναι σίγουρα και θέμα κόστους. Ο Δήμος, για παράδειγμα, έχει περορισμένα κονδύλια. Θα τα διαθέσει για να κάνει έργα ή για να πληρώσει αστυνομικούς που θα κάνουν περιπολίες; Είναι κόστος στην κοινωνία η αστυνόμευση. Στη συνέχεια, υπάρχει και το θέμα κατά πόσο είναι αποτελεσματική η αστυνόμευση.

Είναι, βέβαια, θέμα κοινωνίας και κουλτούρας ο σεβασμός στις δημόσιες ή ξένες ιδιωτικές περιουσίες.

Η κίνηση σε ενοχλεί;
Είναι σίγουρα πρόβλημα. Όπως και η έλλειψη χώρων στάθμευσης, όπως επίσης και η ανάγκη του καθενός να παρκάρει ακριβώς έξω από τον προορισμό του. Προχθές ήμουν στο Λονδίνο και, όπως κάθε φορά που το επισκέπτομαι, οι μετακινήσεις μου γίνονται πάντα με το underground και το λεωφορείο. Το επιλέγω γιατί είναι αποτελεσματικό: πηγαίνει παντού και τώρα τελευταία έχουν εφαρμόσει και ένα σύστημα ώστε να πληρώνεις εύκολα με το smart watch σου. Υπάρχει, επίσης, και application που σου δείχνει πως θα μπορέσεις να φτάσεις ευκολότερα στον προορισμό σου, χρησιμοποιώντας τα μέσα συγκοινωνίας. Στη Λεμεσό δε νομίζω ότι υπάρχει στην παρούσα φάση επαρκής εναλλακτική για το αυτοκίνητο και σίγουρα πρέπει να είναι από τα πράγματα που θα αλλάξουν στην πόλη μας τα επόμενα χρόνια.

Τι άλλο θα ήθελες να αλλάξει;
Κάποιες περιοχές είναι υποβαθμισμένες, όπως οι γειτονιές γύρω από το δρόμο που πηγαίνει προς Ζακάκι, η Φραγκλίνου Ρούσβελτ, η Μισιαούλη – Καβάζογλου. Εκεί χρειάζεται να διορθωθούν πολλά στις υποδομές. Γιατί η δυτική Λεμεσός έχει μέλλον και προοπτική.

Με τη δημιουργία του καζίνο με ξενοδοχείο, με τη λειτουργία του My Mall, με το Limassol Greens Golf Resort, που ο Όμιλος Λανίτη έχει σχεδιάσει εκεί, με κατοικίες και γήπεδο golf, αλλά και άλλες υποδομές και χώρους αθλοπαιδιών, με το Fasouri Waterpark, ανοίγονται πολλές προοπτικές. Θα μπορούσαν να αναπτυχθούν και εγκαταστάσεις γραφείων ή ακόμα και business τύπου ξενοδοχεία. Οι ιδιωτικές πρωτοβουλίες είναι αυτές που δημιουργούν τις προϋποθέσεις και για νέες υποδομές και αυτό σημαίνει συνολική αναβάθμιση μιας περιοχής.

Ποια είναι η μεγάλη ανάγκη που αναγνωρίζεις σήμερα στη Λεμεσό;
Ένα καλύτερο κυκλοφοριακό σύστημα. Στα επόμενα 5 χρόνια ο παραλιακός θα έχει ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα. Αυτές οι διαβάσεις με σαμαράκια που έχουν δημιουργηθεί σε πολλά σημεία, μπορεί να βοηθούν τους πεζούς, αλλά όχι την τροχαία κίνηση. Οι υπέργειες διαβάσεις θα ήταν μια λύση, αν και δεν είναι πολύ ελκυστικές, όταν ο πεζός πρέπει να ανεβεί σκαλιά. Οι κυλιόμενες σκάλες θα ήταν μια λύση, γιατί θα ήταν εύκολη η ανάβαση και ο πεζός θα απολάμβανε και τη θέα από ψηλά.

Τα ψηλά κτίρια είναι κάτι που όντως χρειάζεται η Λεμεσός;
Η Λεμεσός θα έπρεπε από την δεκαετία του 1950 να είχε προγραμματιστεί να γίνει πιο ψηλή πόλη. Αν κοιτάξεις την πόλη από τα βόρεια της Λεμεσού, από τους λόφους, την βλέπεις να απλώνεται από το Φασούρι μέχρι τον Άγιο Τύχωνα και το τσιμεντοποείο. Τα ψηλά κτίρια είναι το μέλλον. Πόσο άλλο να πλατύνει η Λεμεσός;

Όλα αυτά γίνονται με πλάνο του Δήμου και της Πολεοδομίας, δε γίνονται άναρχα. Έχουν οριστεί κάποιοι άξονες πάνω στους οποίους μπορούν να χτιστούν ψηλά κτίρια, εφόσον πληρούνται προδιαγραφές, όπως είναι το εμβαδόν της έκτασης μέσα στην οποία θα χτιστούν, ο συντελεστής δόμησης κλπ. Δεν μπορεί να χτίσει όποιος θέλει και όπου θέλει ψηλά κτίρια.

Όμως, σίγουρα, κάποιους δεν τους συμφέρει, από οικονομικής άποψης, να χτίζονται ψηλά κτίρια και γι’ αυτό υπάρχουν και αντιδράσεις.

Το νέο μας έργο, το Trilogy, χτίζεται σε μια έκταση περίπου 15 σκάλες, από τις οποίες μόλις το 20% θα καλύπτεται από το αποτύπωμα των κτιρίων. Το υπόλοιπο εμβαδόν θα είναι ανοιχτός χώρος. Άρα, ποιο τείχος δημιουργείται εδώ; Αντίθετα, αν δει κανείς την περιοχή του Εναερίου, με όλες εκείνες τις πολυκατοικίες στη σειρά, δε θα ήταν καλύτερο να υπάρχει μόνο ένα ψηλό κτίριο, με μικρότερο εμβαδόν, και να είναι ανοιχτός ο χώρος; Θα μπορούσε να αξιοποιήσει κανείς όλο το συντελεστή μιας περιοχής και να ανεβαίνει το κτίριο πιο ψηλά, αφήνοντας μια μεγάλη πλατεία μπροστά, ελεύθερη για τον κόσμο.

Πως πάρθηκε η απόφαση για την κατεδάφιση της έπαυλης Λανίτη;
Κάθε κτίριο εξυπηρετεί τον σκοπό για τον οποίο χτίζεται, για 33 χρόνια, κατά μέσο όρο. Στο διάστημα αυτό, η τεχνολογία του, η κατασκευή του θεωρείται πια παρωχημένη. Μετά σταματά να είναι χρήσιμο για τον αρχικό σκοπό που κατασκευάστηκε. Η έπαυλη χτίστηκε στα τέλη της δεκαετίας το 1950. Σήμερα, 57 χρόνια μετά, δεν εξυπηρετούσε πλέον τον σκοπό για τον οποίο χτίστηκε. Ήταν απλά ένα μεγάλο σπίτι, παλιό και όχι διατηρητέο, περικυκλωμένο από πολυκατοικίες, αν και, όταν το αγόρασε ο πατέρας μου, ήταν τόση ερημιά, ώστε του έλεγαν ότι θα τον έτρωγαν τα θηρία, αν έμενε εκεί. Η έκταση μέσα στην οποία ήταν χτισμένο, είναι τεράστια και αποτελεί μια πολύ σημαντική επένδυση. 

Αν ζούσε ο πατέρας μου, θα ήταν ίσως ο πρώτος που θα κατεδάφιζε την έπαυλη σήμερα. Ήταν άνθρωπος πρακτικός και επιχειρηματίας και δεν οδηγούνταν από το συναίσθημα. Άλλωστε, το κτίριο αυτό δεν είχε ούτε ιδιαίτερη αρχιτεκτονική αξία, ούτε εξυπηρετούσε, πια, κάποιο ιδιαίτερο σκοπό.

Οι αντιδράσεις για τις μεγάλες αναπτύξεις οφείλονται στα συμφέροντα, λοιπόν;
Μεγάλο ρόλο στη συζήτηση αυτή παίζουν και τα Μέσα. Όταν κάθε λίγο βγαίνει και ένας τίτλος «Ακόμα ένας πύργος…», τότε δημιουργείται η εντύπωση του καταιγισμού από νέους πύργους, ενώ δεν ισχύει. Ανακοινώσεις μπορεί να βγαίνουν καθημερινά, είτε για έργα τα οποία πιθανόν να ξεκινήσουν, είτε για έργα που ίσως ο επενδυτής έχει βάλει κατά νου να αγοράσει κάποιο κτήμα, στο οποίο σκέφτεται να χτίσει και έχει σκεφτεί και όνομα για αυτό που θα ήθελε να χτίσει. Σήμερα μπορεί να έχουν δοθεί άδειες για 4, 5 ή 7 μεγάλες αναπτύξεις, που θα ολοκληρωθούν στα επόμενα 5 - 10 χρόνια, αλλά έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι είναι πολλαπλάσιος ο αριθμός.

Αντιδράσεις πάντα θα υπάρχουν, αλλά πρέπει κανείς να ψάξει για να βρει και τα συμφέροντα που βρίσκονται πίσω από αυτές. Στα συμφέροντα αυτά μπορεί να περιλαμβάνονται από τα καθαρά ατομικά του να χάσει κάποιος τη θέα του, μέχρι και τα εταιρικά, από εκείνους που μπορεί να χάσουν πελάτες από τον ανταγωνισμό. Όμως αυτή είναι η ελεύθερη αγορά, από τη στιγμή που όλα κινούνται στο πλαίσιο των νόμων.

Οι Λεμεσιανοί είναι πραγματικά περήφανοι για την πόλη ή δεν ξέρουν τα προτερήματά της;
Ο Λεμεσιανός αναγνωρίζει τα ωραία στην πόλη, από το πιο μικρό μέχρι το πιο μεγάλο, από το μικρό και όμορφο σαντουιτσάδικο της Σαριπόλου, μέχρι τους νέους χώρους πολυτελείας για φαγητό.

Τα παιδιά του Ευαγόρα και της Kathleen Λανίτη, ο Κώστας, ο Πλάτωνας, ο Μάριος και η Ισαβέλλα, είναι οι συνεχιστές ενός ονόματος που έγινε συνώνυμο με την επιτυχία, την πρωτοπορία και την ανάπτυξη. Με την πορεία που χάραξαν οι προκάτοχοί τους, η κληρονομιά που κουβαλούν είναι βαριά, αλλά ακόμα πιο βαριά είναι η ευθύνη τους απέναντι στη Λεμεσό. Άλλωστε, η οικογένεια είναι οργανικό κομμάτι της πόλης, με μακροχρόνιους δεσμούς με τον τόπο και τους ανθρώπους της. Έτσι, για τους 4 επικεφαλής του Ομίλου, η επιτυχία δεν είναι μόνο η ανάπτυξη των επιχειρήσεών τους, αλλά και η διατήρηση μιας σχέσης αλληλοσεβασμού και αμοιβαίας εκτίμησης με τους Λεμεσιανούς, έτσι όπως αυτή κτίστηκε εδώ και δεκαετίες, στους δρόμους και τα στέκια της πόλης.

Μόλις πριν λίγα χρόνια, ο Μάριος Λανίτης αποφάσισε να βάλει στη ζωή του τη γυμναστική, έπειτα από παρότρυνση της κόρης του. Από τότε, οι περισσότερες μέρες του ξεκινούν στο γυμναστήριο. «Είμαι κολλημένος στο ρολόι μου», παραδέχεται, σαν να μετανιώνει λίγο που μεταφέρει και στην προσωπική του ζωή τον αυστηρό προγραμματισμό της καθημερινότητάς του στο γραφείο. Όμως τα Σάββατα είναι αδιαπραγμάτευτα «για το Μάριο» και τις εξορμήσεις του για γκολφ, ενώ οι Κυριακές είναι πάντα της οικογένειας. Έτσι, ανάμεσα στα μεγάλα σχέδια, τις μεγάλες συμφωνίες, τα μεγάλα έργα, τις μεγάλες επενδύσεις και τις μεγάλες φουρτούνες, υπάρχουν πάντα και οι μικρές στιγμές καθημερινής γαλήνης, που αποτελούν, τελικά, και την πεμπτουσία μια ζωής γεμάτης και ισορροπημένης, όπου τα μικρά συμπληρώνουν τα μεγάλα, πετυχαίνοντας την ιδανική αναλογία στη συνταγή της ανθρώπινης ευτυχίας.