Μέγαρο Πηλαβάκη

Αρχιτεκτονική
Πολιτισμός - Τέχνες
Κοινωνική Ζωή

To 1919 αρχίζει η ανοικοδόμηση ενός μεγάρου που όμοιό του δεν είχε δει η Λεμεσός. Περίτεχνες διακοσμήσεις σε σκαλιστές πέτρες, με μορφές μικρών Ερώτων και γιρλάντες στα πλαίσια των ανοιγμάτων, με τις σειρές από κίονες, με τα αριστοκρατικά μπαλκόνια και τα τοξωτά ανοίγματα στις πόρτες και τα παράθυρα. Το εντυπωσιακό αυτό κτίριο ήταν το αποτέλεσμα της φιλοδοξίας του μεγαλεμπόρου Αντώνη Πηλαβάκη για μια ιδιωτική κατοικία με επιδράσεις από την αρχιτεκτονική του καζίνο στο Μονακό, όπου συνήθιζε να κάνει τις διακοπές του κάθε χρόνο.

Ο ίδιος αποτύπωσε στη μνήμη του τις γραμμές του επιβλητικού καζίνο, τις οποίες μετέφερε στο δικό του μέγαρο, του οποίου τα σχέδια δημιουργήθηκαν στο Παρίσι, μετά τη γνωριμία του με έναν Έλληνα που εργαζόταν στο γραφείο του Edouard Niermans. Για την προσαρμογή των σχεδίων στα κυπριακά δεδομμένα, φαίνεται να βοήθησε ο Κερκυραίος αρχιτέκτονας, Ζαχαρίας Βόνδας, με τον οποίο ο Αντώνης Πηλαβάκης συνδεόταν φιλικά.

Η ανέγερση διήρκησε 15 ολόκληρα χρόνια και το 1934 αποκαλύφθηκε ένα οικοδόμημα που προκάλεσε κύματα ενθουσιασμού, με το μέγεθος και την περίτεχνη διακόσμηση, που όμοιά της δεν υπήρχε στη Λεμεσό. Στο εσωτερικό, την τεράστια γαλαρία του προθαλάμου βρίσκονται 4 κορινθιακοί κίονες, των οποίων η επιδερμίδα δίνει την εντύπωση μαρμάρου, ψευδαίσθηση που οφείλεται σε παλαιά τεχνική, με κερί, έργο τεχνιτών από την Ελλάδα. Το δάπεδο ήταν επιστρωμένο με πολύχρωμα πλακάκια, ενώ 2 ξύλινες βιτρίνες φιλοξενούσαν τη συλλογή αρχαίων ειδωλίων του ιδιοκτήτη.

Το 1966 το μέγαρο πωλήθηκε και ο Δήμος Λεμεσού στέγασε εκεί την Δημοτική Βιβλιοθήκη, που μέχρι τότε λειτουργούσε στο Δημαρχείο. Η μετατροπή της χρήσης του επέφερε πολλές επεμβάσεις, που αλλοίωσαν σημαντικά την αυθεντική του μορφή, με σημαντικότερες την αντικατάσταση του δαπέδου και το χρωματισμό των κολώνων με άσπρο χρώμα. Η καλυμμένη βεράντα της πρόσοψης έγινε μέρος του αναγνωστηρίου, και ξύλινα κουφώματα αντικαταστάθηκαν από μεταλλικά.

Η Δημοτική Βιβλιοθήκη, μετά από χρόνια επισκευών παρουσιάζεται και πάλι στον κόσμο της Λεμεσού αναπαλαιωμένη τον Δεκέμβριο του 2017.

Πηγή: Τάσος Ανδρέου, «Λεμεσός αναδρομή μνήμης», 2009
Φωτογραφίες: Ιστορικό Αρχείο Λεμεσού

* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα άρθρα του Project «Ιστορία της Λεμεσού» παρουσιάζουν υλικό που έχει προκύψει από τις μέχρι στιγμής ιστορικές έρευνες. Τυχόν νέα δεδομένα, ενσωματώνονται στα άρθρα αφού επιβεβαιωθούν.



10041