Στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, η Λεμεσός θύμιζε περισσότερο χωριό, παρά πόλη. Ιδιαίτερα η εικόνα του παραλιακού μετώπου της ήταν εντελώς διαφορετική, χωρίς το μεγάλο πεζόδρομο, τα πάρκα και τις περιποιημένες ξύλινες αποβάθρες. Τότε, όμως άρχισαν να εμφανίζονται και τα πρώτα σημάδια, ότι η πόλη θα γινόταν ο κοσμοπολίτικος προορισμός του 21ου αιώνα.
Τα πρώτα εντυπωσιακά κτίρια άρχισαν να ανεγείρονται μετά την άφιξη των Βρετανών, το 1878. Το 1879 στη θέση ενός μικρού φρουρίου που υπήρχε στην παραλία κτίστηκε το Διοικητήριο της πόλης που αργότερα μετατράπηκε σε τελωνείο. Την ίδια εποχή, άρχισε επίσης η κατασκευή της μεγάλης αποβάθρας. Το 1880 ολοκληρώθηκε η Φραγκοκκλησιά. Λίγο αργότερα, το 1882, εμφανίστηκε το παραλιακό κέντρο «Ακταίον», στην περιοχή του λιμανιού, όταν ένας ναυτικός, ο Νικόλας Λαμπής, αποφάσισε να «ρίξει άγκυρα», χωρίς να αποχωριστεί την επαφή με τη θάλασσα. Ο ναυτικός έφυγε από τη ζωή, όμως αυτός ο παραθαλάσσιος χώρος διασκέδασης βρήκε συνεχιστές, από τον Ζήνωνα Σκυριανίδη και τον Αντώνη Χατζηπαύλο, μέχρι τον Θεόδωρο Μαύρο, ο οποίος του έδωσε και το όνομσε «Ακταίον».
Ο Ηρακλής Σκυριανίδης ήταν και ο ιδιοκτήτης του παραλιακού «Μπαρ Σκυριανίδη», το οποίο επίσης εμφανίστηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Ήταν ένας από τους πρώτους χώρους που προσέφεραν καφέ, ποτό και αναψυχή με θέα τη θάλασσα της πόλης. Τα μπαρ με το μπαλκόνι που αιωρούνταν πάνω από το νερό, αριστερά από το μπαλκόνι του «Ακταίον», μετονομάστηκε στη συνέχεια, στις αρχές του 20ου αιώνα, σε «Αθήναιον». Έτσι, η πόλη, που μεγάλωνε συνεχώς, διαμόρφωσε τη συνήθεια της διασκέδασης σε παραθαλάσσια στέκια. Τόσο το «Ακταίον», όσο και το «Αθήναιον», διέθεταν θεατρική σκηνή, η οποία φιλοξενούσε αξιόλογες παραστάσεις, καλλιτέχνες από την Ελλάδα, αλλά και μουσικές εκδηλώσεις με καλλιτεχνικά συγκροτήματα. Προσφέροντας μια αναβαθμισμένη επιλογή διασκέδασης, λοιπόν, προσέφεραν ψυχαγωγία που την προτιμούσες ιδιαίτερα η καλή κοινωνία της πόλης.
Άλλωστε, ενώ στα τέλη του 19ου αιώνα η πόλη αριθμούσε περίπου 6000 κατοίκους, ο πληθυσμός της Λεμεσού το 1911 ήταν πάνω από 10 χιλιάδες ψυχές και η εικόνα της είχε αλλάξει σημαντικά. Με τα πρώτα έργα ανάπλασης στον παραλιακό πεζόδρομο τη δεκαετία του ’30 και την εγκατάσταση ηλεκτρικού φωτισμού, λοιπόν, η Λεμεσός άρχισε να δίνει τα πρώτα δείγματα της πόλης που έμελλε να γίνει.
Πηγή / Φωτογραφίες: Ιστορικό Αρχείο Λεμεσού, Δημήτρης Θεοδώρου, Τάσος Ανδρέου
* ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα αφιερώματα του Project «Ιστορία της Λεμεσού» παρουσιάζουν υλικό που έχει προκύψει από τις μέχρι στιγμής ιστορικές έρευνες. Τυχόν νέα δεδομένα, ενσωματώνονται στα αφιερώματα αφού επιβεβαιωθούν.
Οι βόλτες δίπλα στη θάλασσα, στον μόλο που τότε είχε αρχίσει να γίνεται αγαπημένος περίπατος για τους
Οι εργασίες για κατασκευή του μόλου, με το Ακταίον στο βάθος, τη δεκαετία του 1930 (Φωτογραφία: Edwards).
Οι παρέες που σύχναζαν στο Ακταίον, ήταν από τις πιο καλές οικογένειες της Λεμεσού εκείνη την εποχή (Φωτογραφία: Άννα Μαραγκού, Λεμεσού Μνήμες).
Η διασκέδαση με ποτό και καλή παρέα άρχισε με αυτό τον τρόπο να γίνεται αγαπημένη συνήθεια ήδη από τότε (Φωτογραφία: Άννα Μαραγκού, Λεμεσού Μνήμες).
