Η Ναταλία Καρντάς είναι από τις πλέον δραστήριες γυναίκες της ρωσικής κοινότητας της Λεμεσού. Διευθύντρια και μέτοχος του Ομίλου Επικοινωνίας, Βέστνικ Κίπρα, η Ναταλία πρωτοστατεί εδώ και χρόνια στη ζωή της ρωσικής κοινότητας της πόλης και της Κύπρου γενικότερα. Και αυτό γιατί, όπως λέει, στη Λεμεσό ένιωσε, από την πρώτη φορά που πάτησε το πόδι της στην Κύπρο, ότι ήταν στο σπίτι της.
Έτσι, θέλει το σπίτι της να είναι μέρα με τη μέρα όλο και καλύτερο, ζωντανό και ομορφότερο. Αναγνωρίζει ότι η Λεμεσός είναι μια πόλη ανοιχτή και δεκτική και ξέρει πως η παρουσία η δική της και τη ρωσικής κοινότητας γενικότερα, έχει τόσο κι άλλο τόσο μέλλον, όσο έχει και παρελθόν. Και αυτό το παρελθόν είναι όντως πολύ…
Πότε άρχισαν να έρχονται στην Κύπρο οι πρώτοι Ρώσοι;
Ο πρώτος γνωστός Ρώσος, ο Βασίλι Μπάρσκι, επισκέφθηκε την Κύπρο τον 18ο αιώνα, κάνοντας την πρώτη λεπτομερή περιγραφή του νησιού στη ρωσική γλώσσα. Βέβαια, μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση οι τελευταίοι αξιωματικοί της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, που έφυγαν από τη Ρωσία με τις οικογένειες τους από την Κριμαία, βρήκαν καταφύγιο και στην Κύπρο. Κάποιοι είναι θαμμένοι στη Λεμεσό.
Στα νεότερα χρόνια, όταν η Κύπρος έγινε ανεξάρτητο κράτος, η Σοβιετική Ένωση έδωσε την ευκαιρία σε νεαρούς Κύπριους να σπουδάζουν δωρεάν στην Ε.Σ.Σ.Δ. Μ' αυτό τον τρόπο, πολλοί απ' αυτούς τους φοιτητές επέστρεψαν στην Κύπρο με Ρώσους και Ρωσίδες συζύγους. Επίσης, μετά το 1990 οι Ρώσοι επιχειρηματίες επέλεξαν την Κύπρο για να ανοίξουν εταιρείες, αρχίζοντας το διεθνές εμπόριο μεταξύ της Ρωσίας και του υπόλοιπου κόσμου. Κάποιοι απ' αυτούς αγόρασαν σπίτια και γραφεία στην Κύπρο. Αυτό ήταν μια νέα αρχή στις επιχειρηματικές σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Κύπρου.
H θάλασσα και ο ήλιος δεν είναι τα μόνα που θέλουν οι Ρώσοι στις διακοπές. Θέλουν να βγαίνουν έξω, σε εστιατόρια, καταστήματα, περιπάτους δίπλα στη θάλασσα.
Πόσοι Ρώσοι ζούνε μόνιμα στην Κύπρο σήμερα και πόσοι απ' αυτούς μένουν στη Λεμεσό;
Δεν υπάρχει επίσημος αριθμός, επειδή δεν είναι αναγκασμένοι να εγγραφούν στην Πρεσβεία. Πολλοί απ' αυτούς έχουν κυπριακό διαβατήριο ή διαβατήριο από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Προσωπικά υπολογίζω ότι είναι 30 – 40 χιλιάδες οι μόνιμοι κάτοικοι και περίπου 5 - 6 χιλιάδες οι Ρώσοι που έρχονται στην Κύπρο τακτικά, περνώντας εδώ 4 - 6 μήνες το χρόνο. Πάνω από τα 2/3 των Ρωσόφωνων κατοίκων της Κύπρου μένουν στη Λεμεσό. Σχεδόν 800 χιλιάδες Ρώσοι τουρίστες επισκέπτονται την Κύπρο στη διάρκεια του χρόνου.
Πώς η Λεμεσός έγινε ο πιο δημοφιλής προορισμός για τους Ρώσους;
H θάλασσα και ο ήλιος δεν είναι τα μόνα που θέλουν οι Ρώσοι στις διακοπές. Θέλουν να βγαίνουν έξω, σε εστιατόρια, καταστήματα, περιπάτους δίπλα στη θάλασσα. Η Λεμεσός τα προσφέρει όλα αυτά και επιπλέον καλά ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων. Η πόλη αυτή βρίσκεται μεταξύ 2 αεροδρομίων: είναι 1 ώρα δρόμος απ' τη Λάρνακα και την Πάφο. Αυτό είναι πλεονέκτημα για τους τουρίστες. Επιπρόσθετα, είναι 1 ώρα με το αυτοκίνητο για το Τρόοδος με τα μοναστήρια του και τους φυσικούς του θησαυρούς και 1 ώρα για Λευκωσία. Οι Ρώσοι τουρίστες προσπαθούν να εξερευνήσουν την Κύπρο και λόγω περιέργειας επισκέπτονται όλες τις πόλεις τουλάχιστον 1 φορά.
Όσον αφορά τους μόνιμους κατοίκους, οι λόγοι είναι διαφορετικοί. Η Λεμεσός προσφέρει ένα πολύ ιδιαίτερο τρόπο ζωής. Για τους επιχειρηματίες, αυτό που είναι σημαντικό είναι το γεγονός ότι η Λεμεσός αποτελεί την οικονομική και επιχειρηματική πρωτεύουσα της Κύπρου. Έχουμε πολύ καλές νομικές εταιρίες εδώ, ελεγκτικά γραφεία, λογιστές που μιλούν αγγλικά και ρωσικά.
Οι επιχειρηματίες φέρνουν εδώ τις οικογένειες τους. Πως σκέφτεται μια οικογένεια Ρώσων: η πόλη είναι αρκετά μεγάλη για να έχουν όλα όσα χρειάζονται (πάρκα, ζωολογικούς κήπους, μουσεία, πολλές ρωσικές και διεθνείς εκδηλώσεις) και προσφέρει ποικιλία σχολείων (λειτουργούν 5 - 6 διεθνή σχολεία, τα οποία διδάσκουν στην αγγλική γλώσσα, και 3 ρωσικά σχολεία, τα οποία διδάσκουν σύμφωνα με τη ρωσική σχολική ύλη). Επίσης, υπάρχουν τουλάχιστον 50 Ρωσόφωνοι γιατροί στη Λεμεσό και αυτό είναι μεγάλο πλεονέκτημα. Στη Λεμεσό, επίσης, μπορείς να βρεις Ρωσόφωνο προσωπικό παντού: σε ξενοδοχεία, εστιατόρια, υπεραγορές, καταστήματα, κομμωτήρια, φαρμακεία. Αυτό ειδικά είναι πολύ σημαντικό για τους τουρίστες (η πλειοψηφία δε μιλάει αγγλικά) αλλά διευκολύνει και τη ζωή των «ντόπιων» Ρώσων.
Πόσο διαφορετική είναι η ζωή στην Κύπρο για τους Ρώσους;
Νομίζω ότι οι Ρώσοι εκτιμούν τον τρόπο ζωής που η Κύπρος προσφέρει. Η ζωή στη Ρωσία είναι πολύ πιο απαιτητική. Επιπλέον, οι καιρικές συνθήκες δεν είναι τόσο καλές, η απόσταση μεταξύ του σπιτιού και του γραφείου είναι μεγάλη και μπορεί να ξοδεύεις πολύ χρόνο στις δημόσιες συγκοινωνίες ή στο αυτοκίνητο. Απ' την άλλη πλευρά, όμως, οι μεγάλες πόλεις της Ρωσίας, προσφέρουν πολλές επιλογές για θέατρα, εκθέσεις, μουσεία, πολιτιστικές εκδηλώσεις. Γι’ αυτό, προσωπικά ταξιδεύω 1 φορά το μήνα με τα παιδιά μου σε μια μεγάλη πόλη της Ευρώπης ή της Ρωσίας.
Το Κυπρο - ρωσικό Φεστιβάλ είναι η μεγαλύτερη Ρωσική εκδήλωση στην Ευρώπη. Αυτή η εκδήλωση έγινε πραγματικά διεθνής, αφού προσελκύει 12 – 14 χιλιάδες επισκέπτες απ' όλες τις χώρες.
Πόσο καιρό ζείτε στη Λεμεσό; Υπάρχουν πολλοί Ρώσοι που ζουν πάνω από 2 δεκαετίες εδώ;
Ήρθα στην Κύπρο το Σεπτέμβριο 1999. Το πρώτο μου ταξίδι στο νησί ήταν η Λεμεσός και αμέσως κατάλαβα ότι αυτή είναι «η πόλη μου». Μεγάλωσα στη Μαύρη θάλασσα και η πόλη μου ήταν ακριβώς όπως η Λεμεσός, έτσι, απ’ την πρώτη στιγμή ένιωσα σαν στο σπίτι μου. Ξέρω προσωπικά περίπου 200 οικογένειες, που ζουν εδώ πάνω από 15 - 20 χρόνια. Οι φίλοι μου εκτιμούν την Κύπρο, αγαπούν το νησί και είναι πολύ χαρούμενοι εδώ. Δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι που μένουν εδώ για πολλά χρόνια θα αφήσουν ποτέ την Κύπρο.
Υπάρχουν εκδηλώσεις για τους Ρωσόφωνους, αλλά και ανθρώπους από άλλες εθνικότητες της πόλης;
Το Κυπρο - ρωσικό Φεστιβάλ είναι η μεγαλύτερη Ρωσική εκδήλωση στην Ευρώπη. Αυτή η εκδήλωση έγινε πραγματικά διεθνής, αφού προσελκύει 12 – 14 χιλιάδες επισκέπτες απ' όλες τις χώρες. Το Κυπρο - ρωσικό φεστιβάλ πραγματοποιείται στο Δημοτικό κήπο Λεμεσού (φέτος η εκδήλωση θα γίνει στις 10 και 11 Ιουνίου). Στο Φεστιβάλ συμμετέχουν πάνω από 1500 χορευτές, τραγουδιστές, αθλητές. Έτσι σε 1 - 2 χρόνια θα χρειαστεί να βρούμε νέο χώρο.
Εκτός απ' το Φεστιβάλ υπάρχουν επίσης και άλλες εκδηλώσεις για τη Ρωσόφωνη κοινότητα: συναυλίες, ομιλίες, σεμινάρια ακόμα και ταινίες στη ρωσική γλώσσα οι οποίες προβάλλονται κάθε μήνα στα σινεμά. Οι Ρώσοι συμμετέχουν ενεργά στο καρναβάλι, στo Beauty Expo and Forum, στο Μαραθώνιο Λεμεσού, στις εορταστικές εκδηλώσεις του Πάσχα, στον Κατακλυσμό, στη Γιορτή του Κρασιού, στα Πρωτοχρονιάτικα πάρτι. Κάθε χρόνο οργανώνονται 30 εκδηλώσεις από τον όμιλο Βέστνικ Κίπρα, και άλλες 30 - 40 από διάφορους διοργανωτές. Σε όλες αυτές μπορεί να συμμετάσχει όποιος θέλει.
Ποιος είναι ο σκοπός αυτών των εκδηλώσεων;
Κάθε εκδήλωση είναι διαφορετική. Έχουμε για παράδειγμα μια VIP επίδειξη μόδας, το "Front Row" στις 30 Απριλίου. Αυτή στοχεύει στη δημιουργία μιας ιδιαίτερης διάθεσης και ατμόσφαιρας, με ειδικό "dress code" - μακριά φορέματα και κοστούμια. Νομίζω ότι η Λεμεσός χρειάζεται περισσότερες πολυτελείς εκδηλώσεις.
Διοργανώνεται επίσης το Διεθνές Συνέδριο Επενδυτών (International Investment Conference), ούτως ώστε να γίνει μια ευκαιρία δικτύωσης για τους επιχειρηματίες διαφορετικών εθνικοτήτων στη Λεμεσό. Οργανώνουμε μια δεξίωση για 400 καλεσμένους. Το πιο σημαντικό στο χρηματοδοτικό τομέα και στον τομέα των επενδύσεων είναι η επικοινωνία και η εμπιστοσύνη. Στη διάρκεια του συνεδρίου έχουμε διάφορα θέματα και καλεσμένους για τη συνεργασία μεταξύ Κύπρου και Ινδίας, για επιχειρηματικές ευκαιρίες στη Μέση Ανατολή και το ρόλο της Κύπρου, ως γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και των Αραβικών χωρών.
Οι φίλοι μου εκτιμούν την Κύπρο, αγαπούν το νησί και είναι πολύ χαρούμενοι εδώ. Δεν πιστεύω ότι οι άνθρωποι που μένουν εδώ για πολλά χρόνια θα αφήσουν ποτέ την Κύπρο.
Mπορεί η Ρωσόφωνη κοινότητα να ωφελήσει τις άλλες εθνικότητες;
Η Λεμεσός είναι πολύ κοσμοπολίτικη και μ' αρέσει. Δεν έχει σχέση πια τι εθνικότητα είσαι, γιατί στην Κύπρο μιλάμε αρκετά καλά αγγλικά και δεν αντιμετωπίζουμε πρόβλημα στην επικοινωνία μας. Πιστεύω ότι είναι το μυστικό της συνεχούς ανάπτυξης: ένα μίγμα από κουλτούρες, εμπειρίες, διαφορετικά χαρακτηριστικά και ενδιαφέροντα, που βοηθούν τη Λεμεσό να παραμένει ζωντανή, ενεργή, γεμάτη ζωή. Η Ρωσόφωνη κοινότητα παίζει σημαντικό ρόλο σε αυτό: οι Ρώσοι κερδίζουν χρήματα στο εξωτερικό, αλλά τα ξοδεύουν στην Κύπρο. Εάν όλοι οι επιχειρηματίες της Λεμεσού αρχίσουν να σκέφτονται πάνω σε κοινά συμφέροντα και ενώσουν τις δυνάμεις τους, η πόλη θα συνεχίσει να ευημερεί.
