Το τυρί της δε μοιάζει με κανένα άλλο. Τα αρώματά της ξεχωριστά και ιδιαίτερα: δυόσμος, μαστίχα, μέχλεπι αφήνουν το στίγμα τους. Τραγανό φύλλο, αφράτη γέμιση με μπόλικα αυγά, σταφίδες και σουσάμι σε όλη την εξωτερική επιφάνεια, δημιουργούν το δημοφιλές, παραδοσιακό, πασχαλιάτικο έδεσμα, τη φλαούνα.
Κάποιοι τις λένε και βλαούνες. Στον κατεχόμενο σήμερα Καραβά χρησιμοποιούσαν και τη λέξη φεσούδκια, ενώ στα χωριά της Καρπασίας, όπως στο Ριζοκάρπασο και τη Λυθράγκωμη, τις φλαούνες τις ονόμαζαν αφλαούνες. Η ουσία – και η νοστιμιά – δεν αλλάζει, βέβαια, όμως η ονομασία της φλαούνας σίγουρα είναι ασυνήθιστη και μάλλον αποτελεί ακόμα μια απόδειξη των ποικίλων πολιτιστικών επιδράσεων στο νησί.
Η λέξη θεωρείται ότι προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό παλάθη, πίτα με σύκα ή άλλα ξηρά φρούτα, η οποία στη ρωμαϊκή παράδοση ονομαζόταν fladonis. Στη συνέχεια οι Αγγλοσάξωνες το ονόμασαν flaon, που μετεξελίχθηκε σε flan, για να καταλήξει στα κυπριακά ως φλαούνα.
Παραδοσικά, η φλαούνα ψήνεται στον θολωτό ξυλόφουρνο που έχουν όλα σχεδόν τα σπίτια στα χωριά.
Σύμφωνα με άλλες απόψεις, η λέξη φλαούνα παράγεται από το ρήμα φλάω, το οποίο σημαίνει θλίβω. Η λέξη διασώζεται και στην Ελλάδα, ιδίως στην ορεινή Πελοπόννησο, όπου φλαούνα ονομάζεται η πίτα που ψήνεται σε πλάκα, η οποία θερμαίνεται με κάρβουνα.
Πηγή: Εικονικό Μουσείο Κυπριακών Τροφίμων και Διατροφής
